بررسي مراحل تكوين دانه گرده و كيسه هاي ترشحي گلبرگ در دارابي از تيره مركبات

A study on the ontogeny of Citrus grandis L. pollen grains and petal secretory sacs

گونه‌هاي جنس سيتروس در مناطق مختلف استان فارس يافت مي‌شود. هدف از اين پژوهش بررسي مراحل و چگونگي تكوين دانه گرده و كيسه‌هاي ترشحي گلبرگ در گياه دارابي است. براي اين پژوهش گل‌ها و غنچه‌هاي گياه دارابي از باغ‌هاي جهرم، در فصل گل‌دهي برداشت شدند، در فيكساتور FAA تثبيت و سپس در الكل 70% نگه‌داري شدند. نمونه‌ها پس از آماده‌سازي و قالب‌گيري در پارافين، با ميكروتوم برش‌گيري گرديد و براي بررسي كيسه‌هاي ترشحي، گلبرگ اين گياهان در مخلوط الكل و گليسيرين قرار داده شد و پس از برش دستي در زير ميكروسكوپ نوري مشاهده شدند. نتايج نشان داد كه در اين گياه بساك‌ها داراي 4 كيسه گرده است. سيتوكينز هم‌زمان است و تترادهاي ميكروسپور فقط از نوع تتراهدرال2 است. دانه‌هاي گرده در زمان انتشار دو ياخته‌اي، داراي چهار شكاف رويشي با تزيينات شبكه‌اي و چاله‌اي هستند. در گلبرگ‌هاي مراحل اوليه، سه گروه بافتي داراي سلول‌هاي كاملا فشرده و در حال تقسيم بودند و طي تكوين، تقسيم در سلول‌هاي اپيدرمي كاهش يافت. تمايز بافت پارانشيمي منحصر به افزايش ابعاد سلول‌ها، ضخامت ديواره‌اي و فضاي بين سلولي شد و تعداد و اندازه دسته‌هاي آوندي نيز طي مراحل نمو افزايش يافت. شكل‌گيري كيسه‌هاي ترشحي در گلبرگ، به اين صورت است كه بنيان گذاري كيسه منحصر به اولين مرحله تكوين است و هم‌زمان با مراحل تكوين گلبرگ، اين ساختار فقط افزايش ابعاد مي‌دهد.

Species of the genus Citrus grow in different parts of Fars province. The present study aimed at investigating the ontogeny of Citrus grandis pollen grains and petal secretory sacs. Flowers and blossoms were collected from the gardens located in Jahrome during the flowering period, fixed in FAA and stored in 70% ethanol. Samples were prepared and embedded in paraffin and sectioned using a rotary microtome. To examine petal secretory sacs, petals were placed in a glycerine-alcohol mixture, and sections were prepared for light microscopy using a sterilized razor blade. Results showed anthers with four pollen sacs. Cytokinesis appeared simultaneous, and the microspore tetrads were of a tetrahedral type. Pollen grains at a time of dispersal have two cells, containing four vegetative openings with reticulo-faveolate decorations. In the initial petals, three tissues with tightly packed dividing cells. Throughout petal developmental stages, the rate of epidermal cell division was reduced, while parenchymal tissue differentiation was limited to an increase in cell dimensions, cell wall thickening and the intercellular space. In addition, the number and size of the vascular bundles increased during growth. The formation of petal secretory sacs is limited to the first stage of its development, while later in the development, this structure only increased in dimensions. In conclusion, based on our histological examinations, Citrus grandis petal secretory sacs change in a five stage process