مشروعيت قانون از ديدگاه اسلام و ماكس وبر

Legitimacy of law from Islamic and Weber’s perspective

مشروعيت قانون به توجيه عقلاني پيروي مردم از قانون در جوامع مدرن مي‌پردازد. به ديگر سخن، با فرض برقراري حاكميت قانون در يك جامعه، اين پرسش مهم نيازمند پاسخ است كه مبناي احترام افراد به قانون در جوامع مدرن چيست؟ چرا بايد از قانون اطاعت كرد و به عبارت بهتر دلايل موجه مشروعيت قانون كدام است؟ البته هر نظام و مكتبي براساس اصول موضوعه و زيربناهاي فكري خود درخصوص هستي، معرفت و ارزش، پاسخ‌هاي متفاوتي به اين پرسش‌هاي اساسي داده است. در اين نوشتار، از ديدگاه اسلام و ماكس وبر به اين پرسش‌ها پاسخ داده‌ايم. اعتقاد بر اين است كه ديدگاه ماكس وبر با معادل گرفتن «مشروعيت» و «قانونيت» نمي‌تواند مبناي احترام به قانون توسط شهروندان را توجيه كند. اما در مفهوم اسلامي مشروعيت قانون با اشاره به سر منشا حق قانونگذاري كه همانا خداوند است، شهروندان در اطاعت از قانون الزام اخلاقي (شرعي) شديدتري پيدا مي‌كنند.

Legitimacy of law deals with rational justification of peopleʹs allegiance to the law in civilized societies. In other words, given that the "rule of law" is observed in the society, there is a need to answer some important questions, and "what is the basis on which people in modern societies follow the law?, "Why we should obey the law"?, and "What are the justified reasons to legitimate law"? Schools of thought have tried to answer these questions based on their perspective about being, cognition and value. In this essay, we tried to answer the above questions from Islam´s and Max Weber’s point of views. I argue, on the one hand, that Weber’s approach can not properly justify allegiance to law because it considers legitimacy as legality. On the other hand, Islamic attitude points out to the source of legislation right that comes from Allah. So the citizens under Islamic rules feel strong moral (Sharia) obligations to respect law.