بررسي اثر تغيير كاربري اراضي بر هيدروگراف سيل رودخانه زاينده‌روددر محدوده شهري اصفهان

Evaluation of Impacts of Land Use Changes on Zayandehroud River Flood Hydrograph in Isfahan Region

كاربري اراضي از جمله عواملي است كه بر چرخه طبيعي آب در اكوسيستم اثر مي‌گذارد. تحقيق حاضر با هدف تعيين اثر تغيير كاربري اراضي بر هيدروگراف سيل رودخانه زاينده‌رود در محدوده شهري اصفهان انجام شد. نقشه كاربري اراضي حوضه با استفاده از تصاوير ماهواره‌اي لندست (TM+) 1990، تصوير IRS سال 2008 و به‌كمك نرم افزار ENVI تعيين گرديد. در مرحله بعد شبيه‌سازي وقايع بارش-رواناب به‌كمك روش SCS انجام گرفت و پارامترهاي هيدرولوژيكي زير حوضه‌ها واسنجي گرديد. نتايج نشان داد كه متوسط ضريب تلفات اوليه در حوضه مطالعاتي 21/0 است. همچنين هيدروگراف بارشهاي طرح شبيه‌سازي شده از تلفيق GIS و مدل HEC-HMS نشان داد كه اثر تغيير كاربري اراضي در دبي پيك سيلاب با افزايش دوره بازگشت سيل، كاهش مي‌يابد به‌طوري كه در دوره بازگشت 5 ساله، دبي اوج كل حوضه در محل خروجي از سال 1369 تا 1387، 9/39 درصد افزايش يافته ولي در دوره بازگشت 200 ساله تنها 3/10 درصد افزايش داشته است.

Land use is one of the most important that effect on the natural cycle of water. The present study evaluates land use changes effect on Zayandehroud river flood hydrograph in Isfahan region. The land used map of the studied basin was obtained from ETM(+) 1990 Landsat and IRS 2008 satellite images using ENVI software. Runoff-rainfall events were also simulated using SCS model and the model was calibrated based on the measured hydrographs. The results showed that the coefficient of the SCS model should be considered by 0.21 for the basin. Also the hydrograph obtained from the coupled HEC-HMS model and GIS tools showed that effect of the land use change in the flood peak flow may be decreased with increasing the return period of the floods. For example for 5 year flood, the peak discharge from year 1990 to 2008 to be increased by 39.9 % but for the 200 year flood, the value was obtained at 10.3 %.