ارزيابي ارتباط پروتيين و انرژي جيره با اوره و لاكتوز شير، اوره و گلوكز خون در ميش‌هاي شيروار

Correlations between protein and energy diet with blood glucose and urea, milk urea and lactose in lactating ewes

تعداد 16 راس ميش از نژادهاي ماكويي و قزل و با يك بره از ابتدا تا 5/4 ماه شيردهي جهت تعيين 1) مقادير گلوكز و اوره خون، لاكتوز و اوره شير، انرژي و پروتيين جيره، 2) تغييرات پارامترهاي فوق در طول شيردهي و سرانجام 3) تعيين ارتباط و معادله رگراسيون بين پارامترهاي غذا با خون و شير انتخاب شدند. مقدار 5 ميلي‌ليتر خون وداجي، 50 ميلي‌ليتر شير و 200 گرم غذا به صورت مخلوط از ابتدا تا 135 روز شيردهي به فاصله 15 روز و مجموعاً 9 بار تهيه گرديدند. ميانگين انرژي و پروتيين جيره به ترتيب 39/2 مگاكالري به ازا كيلوگرم ماده خشك غذا و 1/14درصد تركيب غذا محاسبه شد. ميانگين گلوكز، اوره خون و شير به ترتيب 6/48، 5/46 و 7/36 ميلي‌گرم در دسي‌ليتر و لاكتوز شير 8/4 درصد ماده خشك شير تعيين گرديدند. ميانگين پارامترهاي خون و شير اختلاف معني‌داري را در طي 5/4 ماه شيردهي نشان داد (01/0P < ). اوره خون و شير سير صعودي و گلوكز خون و لاكتوز شير سير نزولي را نشان دادند. آناليز همبستگي ارتباط معني‌دار بين اوره سرم و شير (45/0=r)، اوره سرم و پروتيين جيره (83/0=r)، اوره شير با انرژي (75/0=r) و پروتيين جيره (79/0=r)، گلوكز سرم و اوره شير (75/0=r)، اوره سرم و لاكتوز شير (24/0=r) را نشان داد (05/0P < ). معادلات رگراسيون براي تخمين پروتيين و انرژي جيره با R2 72/0و 42/0 تعيين گرديدند. لذا مي‌توان گفت كه مشاهده ميانگين پارامترها در حدود توصيه شده در منابع و وجود اختلاف معني‌دار در آنها دلالت بر متغير بودن فعاليت‌هاي متابوليكي، اخذ و جذب غذا دارد. وجود رابطه بين اوره شير با تمامي پارامترها، اوره خون و لاكتوز شير با ديگر پارامترها و ايجاد معادله رگراسيون اهميت و ارزش تشخيصي اين پارامترها در تعيين وضعيت انرژي و پروتيين خام جيره را نمايان مي‌سازد.

A number of 16 lactating ewes nursing lamb from Makuie and Ghezel breeds, aged between 3 to 5 years old was selected to determine 1) the concentrations of blood glucose (BG) and urea (BU), milk lactose (ML) and urea (MU) and their relationships to energy (ED) and protein diet (PD) in lactating ewes; 2) the blood and milk parameter changes during the lactation period; 3) estimation of the regression equations of energy and protein diet by using blood and milk parameters. A 5 ml Jugular blood vein, 50 ml milk and 200 grams of mixed food were prepared 15 days in interval up to 135 days (9 samples). The mean for energy and protein diet was 2.39 MCal/Kg/DM and 14.1%, respectively. The mean for BG, BU and MU were 48.5, 46.5 and 36.7 mg/dl and ML was 4.8%. The mean difference was significant (P < 0.01). Blood and milk urea increased while blood glucose and milk lactose decreased. There were significant correlations (P < 0.05) between BU&MU (r=0.45), BU&PD (r=0.83), MU&ED (r=0.75), MU&PD (r=0.79), MU&BG (r=0.75) and MU&ML (r=0.24). Regression equations for the prediction of dietary protein (R2=0.72) and dietary energy (R2=0.42) were also demonstrated. It is concluded that the mean parameters under study were at the range recommended by references. The differences among parameters indicate the variations in metabolism, digestion, absorption and composition of the food. Significant correlations among parameters and regression equations for the estimation of protein and energy diet in milking ewes indicate the reliability and importance of blood urea and glucose, milk lactose and urea as appropriate variables in the prediction of protein and energy diet in ewes.