ارزيابي قابليت‌هاي ژنتيكي و فنوتيپي صفات توليد شير، چربي و درصد چربي گاوهاي شيري نجدي با استفاده از مدل حيواني تك و دو صفتي

Evaluation of the genetic and phenotypic potential of productive traits in Najdi dairy cattle using uni and multiple traits model

در اين تحقيق به منظور برآورد پارامترهاي ژنتيكي صفت توليد شير، چربي و درصد چربي از 15600 ركورد گاو نجدي استفاده گرديد. اين داده‌ها بين سال‌هاي 1384-1368 در ايستگاه اصلاح نژادي گاو نجدي شوشتر جمع‌آوري گرديده است. تجزيه و تحليل داده‌ها با استفاده از مدل حيواني تك و دو صفتي با استفاده از روش حداكثر درست‌نمايي محدود شده انجام گرفت. در اين مدل؛ ماه، فصل زايش، دوره شيردهي و نوع شيردوش به عنوان اثرات ثابت و فاصله گوساله‌زايي به عنوان متغير كمكي در نظر گرفته شد. ميانگين و انحراف‌معيار توليد شير (kg)، توليد چربي (kg) و درصد چربي (%) به ترتيب 68/19±68/706، 96/2±10/30 و 05/0±26/4 برآورد گرديد. وراثت‌پذيري صفات مذكور با استفاده از مدل تك صفتي به ترتيب 05/0±29/0، 02/0±15/0و 01/0±1/0 محاسبه شد. همبستگي‌هاي ژنتيكي و فنوتيپي صفات توليد شير ـ درصد چربي، توليد شير ـ توليد چربي و توليد چربي ـ درصد چربي به ترتيب 39/0- و 04/0- ، 83/0 و 3/0، 7/0 و 32/0 برآورد شد. با توجه به متوسط بودن ميزان وراثت‌پذيري صفت توليد شير مي‌توان با انتخاب، پيشرفت ژنتيكي مطلوبي را در اين صفت بوجود آورد.

In this study 15600 records of milk and fat yield and fat percentage which were collected during 1988-2004 were used to estimate genetic parameters. The data were obtained by Animal Breeding Station of Najdi Cattle located in Shooshtar. (Co)Variance components were estimated using uni and multiple traits animal model with Restricted Maximum Likelihood method. Mean and Standard deviation for milk yield, fat yield and fat percentage were: 706.68 19.68, 30.10 2.96 and 4.26 0.05 respectively. In this model, the effect of the month and calving season, lactation period, milking type on all traits was significant. Calving interval was covariable. Heritability of milk yield, fat yield and fat percentage were: 0.29 0.05, 0.1 0.01 and 0.15 0.02 respectively using univariate model. Genetic and phenotypic correlation between milk yield-fat percentage, milk yield-fat yield, fat yield-fat percentage were : -0.39 and -0.04, 0.83 and 0.3, 0.7 and 0.32 respectively. Heritability for milk yield trait was moderate. So, selection on the basis of this trait may cause desirable genetic gain.