شناسايي اثرات متقابل برخي پلي‌مورفيسم‌هاي ژني موثر بر سطح پايين HDL در طول زمان با استفاده از رگرسيون منطقي انتقال: مطالعه‌ي قند و ليپيد تهران

Studying the Interaction Effects of Gene Polymorphisms on Low Level of HDL Over Time Using Transition Logic Regression: Tehran Lipid and Glucose Study

مقدمه: با توجه به ارتباط بين ليپوپروتيين باچگالي بالا (HDL) و بيماري‌هاي قلبي ـ عروقي، شناسايي عوامل موثر بر سطح كلسترول ـ HDL مي‌تواند در كاهش ابتلا به اين بيماري‌ها موثر باشد. علاوه بر عوامل بيوشيمي و محيطي، تقابل‌‌هاي ژنتيكي نيز بر ميزان كلسترول ـ HDL تاثيرگذارند. با توجه به وابسته بودن تاثير پلي‌مورفيسم‌ها به زمان، بررسي اثر تقابل‌هاي ژني روي كلسترول ـ HDL در طول زمان نيز داراي ‌اهميت است. در اين مقاله با بسط رگرسيون منطقي به داده‌هاي طولي دوحالتي، مدل "رگرسيون منطقي انتقال" معرفي، و به‌ وسيله‌ي آن اثرات متقابل پلي‌مورفيسم‌هاي موثر بر كلسترول ـ HDL در طول زمان بررسي گرديد. مواد و روش‌ها: داده‌هاي طولي 329 نفراز شركت‌‌كنندگان سه فاز مطالعه‌ي قند و ليپيد تهران به منظور بررسي ارتباط بين پلي‌مورفيسم‌ها و ساير عوامل خطرساز با سطح پايين كلسترول ـ HDL درطول زمان با استفاده از مدل پيشنهادي تحليل شدند. يافته‌ها: تركيب ‌منطقي داشتن اندازه‌ي دور ‌كمر بالا و تري‌گليسريد بالا با نسبت شانس 29/2 و فاصله‌ي‌ اطمينان 95% (48/3 و 51/1) تاثير معني‌داري بر سطح HDL داشت. هم‌چنين افرادي كه در فاز دوم مطالعه داراي ژنوتايپ +/+ براي ژن ApoA1M1 ياCC براي ژن ApoCIII بودند، شانس بيشتري براي داشتنHDL ‌پايين داشتند ]نسبت شانس: 30/2، فاصله ‌اطمينان 95%: (99/2 و 77/1)[. مردان با فشار خون ‌بالا يا افرادي با ژنوتيپ AA براي ژنSRB1 شانس كمتري براي داشتنHDL پايين داشتند ]نسبت شانس: 38/0 فاصله‌اطمينان 95%: (59/0 و 25/0)[. نتيجه‌گيري: با توجه به لزوم شناسايي تقابل‌هاي ژني در مطالعات ژنتيكي و نيز اهميت بررسي اين تقابل‌ها در طول زمان، مدل رگرسيون منطقي انتقال معرفي و براي بررسي تقابل‌هاي ژني موثر بر سطح HDL در طول زمان استفاده شد.

Introduction: As High-density lipoprotein (HDL) is directly associated with cardiovascular disease, the factors affecting the levels of this fat can be effective in reducing heart diseases. In addition to biochemical and environmental factors, genetic interactions also affect HDL level. Since polymorphism effects can be time-dependent, study of genetic interactions on HDL over time is important. In this study, we proposed Transition Logic Regression to analyze interactions in binary longitudinal data and used it to investigate polymorphism interactions related to low HDL over time. Materials and Methods: Data of 329 subjects who participated in three phases of TLGS was analyzed using the proposed model. Results: Results showed that subjects with high triglyceride levels and increased waist circumference have an odds ratio of 2.29 (CI95%: 1.51, 3.48) of having low HDL. Also, being in phase 2 and being a carrier of the minor allele of ApoA1M1 or being homozygous for the common allele of ApoCIII, were associated with an increased odds of having low HDL (OR= 2.30, CI95%: 1.77, 2.99). The odds ratio for having low HDL in male subjects with high blood pressure or being homozygous for the minor allele of SRB1 is 0.38 (CI95%: 0.25,0.59). Conclusions: Considering the identification of gene interactions in genetic studies and their importance over time, Transition Logic Regression was introduced and used to find gene interactions influencing low HDL over time and the most important models for gene interactions were identified.