تبيين انتقادي جايگاه علوم اعصاب، در قلمرو دانش و عمل تربيت

in the Field of Educational Knowledge and PracticeCritical Explanation of the Place of Neuroscience

رشد سريع فنون تصويربرداري عصبي در سال هاي اخير، امكان فوق العاده اي براي پژوهشگران فراهم كرده است تا فهم بهتري از ساختار و كاركرد مغز انسان به‌دست آورند. در پرتو بهره گيري از اين فن‌آوري هاي تصويربرداري عصبي پيشرفته، يافته هاي پژوهشگران حيطه مغز، در زمينه تفكر، هيجان، انگيزش، يادگيري و رشد، موجي از بينش-هاي جديد به دنبال داشته كه تبيين هاي موجود درباره موضوعات تربيتي را تحت تاثير جدي قرار داده است. از اين رو، بسياري از متخصصان علوم اعصاب و تربيت ادعا مي كنند كه برقراري پيوند بين علوم اعصاب و علوم تربيتي مي تواند نقش عمده اي در بهبود دانش، سياست و عمل تربيتي ايفا كند. كاربرد و دلالت ها و كاربرد هاي تربيتي معتبر استنباط شده از يافته هاي علوم اعصاب نيز از اين ادعا حمايت مي كنند؛ اما با وجود اين، به نظر برخي منتقدان، رابطه ميان كاركردهاي عصبي و عمل تربيتي بسيار محدود و شكاف بين علوم اعصاب و علوم تربيتي به قدري زياد است كه امكان برقراري پيوند مستقيم بين آنها وجود ندارد و بايد رشته هاي ديگري همچون «روان شناسي شناختي» و يا «علوم اعصاب‌شناختي» واسطه برقراري اين پيوند شوند. اما از چشم‌انداز تربيتي، ماهيت دانش تربيت به عنوان يك دانش كاربردي ايجاب مي كند كه براي دستيابي به اهداف تربيتي، از علوم اعصاب نيز همچون ساير علوم توصيفي (از قبيل روان شناسي و جامعه شناسي) استفاده شود كه اين امر از طريق استخراج دلالت‌ها و كاربردهاي تربيتي معتبر از مباني اعصاب شناختي تربيت محقق خواهد شد. بنابراين، ايجاد پيوند بين اين دو دانش هم ضروري و هم امكان پذير است، چرا كه مي‌توان در تعامل و تلفيق با «فلسفه تربيتي»، «جامعه شناسي تربيتي»، و «روان شناسي تربيتي» از «اعصاب‌شناسي تربيتي (علوم اعصاب تربيتي)» هم براي بهبود دانش، سياست و عمل تربيت بهره گرفت. با اين وجود، مهم‌ترين اصل درخور توجه در اين ارتباط، اصل هوشياري و احتياط در تفسير و استفاده تربيتي از يافته ها ي پژوهش مغز است كه تحقق اين امر هم مستلزم فراهم كردن زمينه تعامل و مشاركت سازنده و واقعي بين دانشمندان و پژوهشگران علوم اعصاب و تربيت و تلفيق علوم اعصاب شناختي و علوم اعصاب تربيتي در برنامه‌هاي درسي علوم-تربيتي و تربيت معلم است

Abstract: Rapid development of neuroimaging techniques in recent years has provided excellent opportunity for researchers in better understanding the structure and function of the human brain. In light of these advanced technologies, findings of brain researchers have resulted a wave of new insights about thinking, emotion, motivation, learning and development, which have in turn influenced existing explanations about educational issues. Therefore, many neuroscientists and educators claim that establishing a link between neuroscience and education could play a major implementations in the improvement of knowledge, policy and practice in education. Valid educational applications and implementations from neuroscience finding also support this claim. Nevertheless, some critics believe that there is only a limited relationship between neural functions and educational practice; and the gap between neuroscience and education is so far that establishing a direct link between them is impossible, and that disciplines such as “cognitive psychology” and “cognitive neuroscience” should be used as mediators to establish this link. However, from the educational viewpoint, educational science as an applied science naturally tends to benefit from neuroscience as well as other descriptive sciences (e.g. psychology and sociology). This will be possible through the extraction of educational principles from neuroscientific foundation of education. Therefore, establishing a link between these two fields is both possible and necessary. Integrating “educational philosophy", "educational sociology" and "educational psychology" with “educational neuroscience” can help the improvement of knowledge, policy and practice of education. However, the most important principle that required serious consideration is the cautious and prudent in interpretation and applying of brain research findings in educational contexts. To this end, a basis for constructive cooperation and interaction between neuroscientists and educational researchers should be provided; and the integration of cognitive neuroscience and educational neuroscience should be incorporated into the curricula of educational science and teacher education.