بررسي آلودگي آبشش ماهي بني (Barbus sharpeyi)تالاب شادگان به ترماتودهاي مونوژن و تعيين محل اتصال و تراكم جمعيتي آنها بر روي صفحات آبششي

Study of monogenetic trematodes infestation in Benni, Barbus sharpeyi from Shadegan marsh and mode of their attachment to gills

تاكنون تحقيقات پراكنده‌اي بر روي ترماتودهاي منوژن آبشش ماهي بني در استان خوزستان انجام شده است، اما در خصوص ماهي بني تالاب شادگان تاكنون گزارشي مشاهده نشده است. در اين پژوهش علاوه بر شناسايي گونه‌هاي جنس داكتيلوژيروس، در خصوص محل اتصال و تراكم جمعيتي آنها بر روي آبشش ماهي مورد مطالعه قرار گرفته است. ماهيان بني در چهار ايستگاه تعيين شده به صورت زنده يا تازه صيد شده در كنار يخ به آزمايشگاه منتقل و نيم سانتيمتر از هر چهار كمان آبششي چپ و نيم سانتيمتر از هر چهار كمان آبششي راست مورد بررسي قرار مي‌گرفت و انگل‌ها به تفكيك گونه شناسايي شده و شمارش مي‌گرديدند. با استفاده از روش آناليز واريانس يك طرفه (ANOVA) و آزمون تي ـ استيودنت بين ميانگين‌ها در سطح 05/0P < تجزيه و تحليل آماري انجام گرفت. نتايج حاصل نشان داد كه ميانگين تعداد كل داكتيلوژيروس آنكوراتوس (Dactylogyrus anchoratus) از سه گونه يافت شده ديگر به طور معني‌داري بيشتر بوده و ضمناً آلودگي آبشش سمت راست نسبت به آبشش سمت چپ به طور معني‌داري بيشتر مي‌باشد (05/0P < ). ميانگين تعداد داكتيلوژيروس كاراسوباربي (Dactylogyrus carassobarbi) در نيمه فوقاني رشته‌هاي آبششي به طور معني‌داري بيشتر از ميانگين تعداد اين منوژن در نيمه تحتاني بوده است (05/0P < ). همچنين ميانگين تعداد دوژييليوس پرسيكوس (Dogielius persicus) در نيمه تحتاني رشته‌هاي آبششي به طور معني‌داري بيشتر از نيمه فوقاني بوده است (05/0P < ). نتايج بدست آمده نشان مي‌دهد كه داكتيلوژيروس كاراسوباربي بيشتر تمايل دارد به نيمه فوقاني رشته‌هاي آبششي متصل گردد در حالي كه دوژييليوس پرسيكوس بيشتر به اتصال به نيمه تحتاني رشته‌هاي آبششي تمايل دارد كه با توجه به اختصاصي بودن محل زيست اين منوژن‌ها مي‌تواند مربوط به حضور برخي آنزيم‌ها و يا شدت جريان خون و آب در رشته‌هاي آبششي و يا عوامل ناشناخته ديگري باشد. در بررسي ميانگين تعداد انگل‌هاي مشاهده شده در صفحات آبششي تفاوت معني‌داري مشخص نگرديد (05/0P > ). در نتيجه به نظر مي‌رسد در تحقيقات آينده اگر هر كدام از صفحات آبششي سمت چپ يا راست مورد بررسي قرار گيرد مي‌تواند نماينده تعداد آلودگي انگلي به منوژن‌ها در صفحات ديگر سمت چپ يا راست هم باشد.