سلول‌هاي اصلي ترشح كننده موكوس و پراكنش آنها در اپيدرم نواحي مختلف پوست ماهي بني (Barbus sharpeyi)

Mucous secreting chief cells and their distribution in different regions of epidermis in Barbus sharpeyi skin

در اين تحقيق تعداد 20 قطعه ماهي بني بالغ، سالم و هم اندازه مورد مطالعه قرار گرفت. به منظور مطالعه ميكروسكوپي، از نواحي مختلف بدن شامل لب، باله، سر، نواحي پشتي (زير باله پشتي)، جانبي (روي خط جانبي) و شكمي، نمونه‌هايي به ضخامت حداكثر 5/0 سانتي‌متر تهيه گرديد. سپس به روش استاندارد و معمول تهيه مقاطع بافتي، برش‌هايي به ضخامت 6-5 ميكرومتر، تهيه و مورد رنگ‌آميزي H&E و PAS قرار گرفتند. جهت مطالعه هيستومتريك و تعيين ميزان پراكنش سلول‌هاي اصلي ترشح كننده موكوس در پوست نواحي مختلف بدن ماهي بني، تعداد اين سلول‌ها در 100 ميكرومتر از طول اپيدرم هر ناحيه، مورد شمارش و بررسي مقايسه‌اي قرار گرفت. نتايج مشاهدات ميكروسكوپي نشان داد كه در لايه‌هاي مياني تا خارجي‌تر بافت پوششي سنگفرشي مطبق شاخي نشده اپيدرم پوست نواحي مختلف، سلول‌هاي بزرگ، جامي شكل و متسع شده‌اي به نام سلول‌هاي اصلي ترشح كننده موكوس وجود دارد كه در چند رديف قرار گرفته‌اند. اين سلول‌ها داراي هسته‌اي هتروكروماتين و كشيده مي‌باشند كه در بخش قاعده‌اي سلول فشرده شده است. سيتوپلاسم اين سلول‌ها در رنگ‌آميزي PAS واكنش مثبت نشان داده و بدين وسيله از ديگر سلول‌هاي ترشحي اپيدرم بخوبي قابل تمايز مي‌باشند. نتايج هيستومتريك نيز نشان داد كه شكل و تعداد اين سلول‌ها در نواحي مختلف پوست متفاوت مي‌باشد كه اين اختلاف به جز در نواحي پشتي و شكمي در بقيه موارد معني‌دار بود ( 05/0P < ). بر اساس نتايج بدست آمده از اين تحقيق پوست ماهي بني از لحاظ پراكنش سلول‌هاي اصلي ترشح كننده موكوس به پنج ناحيه تقسيم گرديد: 1- پوست نواحي شكمي و پشتي، 2- پوست ناحيه مياني، 3- پوست باله سينه‌اي، 4- پوست سطح خارجي لب، 5- پوست ناحيه سر.

This study was made on the skin of 20 normal, mature and same size fish (27.27±3.33). The fish were fixed in 10% formalin. In order to conduct a microscopical study the samples were taken from different regions of the skin, including lips, pectoral fin, head, dorsal, lateral (on lateral line) and ventral body skin. The sections were made by routine paraffin embedding and stained by H&E and PAS. In order to do histometrical study and determination of mucous secreting chief cells distribution in different regions of skin, the cell number were counted in a 100? mlength of epidermis. Microscopical results showed that large goblet-shaped cells existed in middle to outer layers of non-keratinization stratified squamous epidermis in several rows. These cells contained flat heterochromatic nucleus in basal cytoplasm. The cytoplasm showed positive reaction to PAS. Histometrical results showed that numbers of these cells varied in different regions of skin, so that these differences were significant in all regions except for dorsal and ventral regions (p < 0.05). Based on distribution of mucous secreting chief cells, the skin was divided into five regions: 1- Ventral and dorsal trunk skin, 2- Latteral trunk skin, 3- Pectoral fin skin, 4- External surface of lip skin, 5- Head skin.