بررسي تاثير كود سرك نيتروژن با استفاده از كلروفيل متر بر عملكرد، اجزا عملكرد و شاخص‌هاي رشد سيب زميني

Evaluation of Effect of Nitrogen Topdress Fertilizer Application by Using Chlorophyll Meter on Yield, Yield Components and Growth Indices of Potato

نيتروژن به عنوان يك عنصر غذايي ضروري در بافت‌هاي گياهي نقش حياتي ايفا مي‌كند و در بين عناصر ضروري براي رشد و نمو گياه سيب زميني (Solanum tuberosum L.)، نيتروژن نقش مهمتري در افزايش سطح برگ، سرعت رشد بخش‌هاي هوايي و عملكرد غده دارد. بنابراين براي تعيين زمان و مقدار كود نيتروژن تكميلي در مراحل مختلف رشد گياه سيب زميني، بكارگيري يك روش قابل اعتماد براي ارزيابي نيتروژن قابل جذب خاك در طول فصل رشد مورد نياز مي‌باشد. بدين منظور جهت استفاده از كلروفيل متر براي تشخيص زمان نياز گياه سيب زميني به كود نيتروژن و مديريت مصرف آن و نيز صرفه جويي در مصرف كودهاي نيتروژن دار در زراعت سيب زميني رقم آگريا، آزمايشي در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با 3 تكرار در مزرعه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه فردوسي مشهد به اجرا در آمد كه آن كود نيتروژن سرك در دو سطح 100 و 150 كيلوگرم در هكتار در دو شاخص نيتروژن 90 و 95 درصد، با يكديگر مقايسه شدند. نتايج نشان داد شاخص نيتروژن 95 درصد در مقابل شاخص 90 درصد از كارايي بيشتري در افزايش عملكرد گياه سيب زميني برخوردار است، اما در شاخص 95 درصد، سطوح كود نيتروژن 100 و 150 كيلوگرم در هكتار اختلاف معني داري با يكديگر نداشتند. شاخص‌هاي نيتروژن و سطوح كود نيتروژن تاثير معني داري بر روي تعداد ساقه اصلي و تعداد غده در بوته نداشتند. افزايش مقادير كود سرك درصد غده‌هاي درشت و متوسط را افزايش و درصد غده‌هاي ريز را كاهش داد. افزايش مقادير كود سرك سبب افزايش وزن خشك بوته و شاخص‌هاي رشد سرعت رشد محصول (CGR) و شاخص سطح برگ (LAI) و كاهش شاخص رشد سرعت جذب خالص (NAR) شد و بر روي شاخص سرعت رشد نسبي (RGR) تغيير چنداني نشان نداد. در مجموع به نظر مي‌رسد مديريت مصرف كود نيتروژن به كمك دستگاه كلروفيل متر سبب توليد غده‌هاي مطلوب و با كيفيت مي‌گردد.

Nitrogen as a essential nutritious element in plant structure has a vital role and among the essential elements for potato (Solanum tuberosum L.( crop growth, nitrogen has the more important role in leaf area increment, shoots growth rate and tuber yield. Therefore, to determine the time and value of supplemental nitrogen fertilizer in different stages of potato crop growth, it is required to use a reliable method to assess the uptakable nitrogen of soil during growth season. So, in order to use chlorophyll meter to identify the required proper time of potato crop to nitrogen fertilizer and increment of nitrogen use efficiency, an experiment was conducted based on randomized complete blocks design with three replications in research field of Ferdowsi University Agricultural College. Nitrogen topdress fertilizer was applied in two levels of 100 and 150 kgN.ha-1 and in two nitrogen indices of 90 and 95 percent. The results indicated that 95 percent nitrogen index versus 90 percent nitrogen index has a better efficiency in increment of potato crop yield. But in 95 percent index, nitrogen fertilizer levels of 100 and 150 kgN.ha-1 did not showed significant difference in tuber yield. Nitrogen indices and nitrogen fertilizer levels did not have significant effect on number of main stems and number of tubers in plant. The percentage of medium and large tubers were increased when the nitrogen fertilizer was increased. Also increment of topdress fertilizer lead to increase dry plant weight, crop growth rate (CGR) and leaf area index (LAI) and decreased net assimilation rate (NAR) and not obvious change in relative growth rate (RGR). In generally it seems that application of nitrogen fertilizer by using chlorophyll meter, in addition to make desirable yield of tuber, leads to economy in nitrogen fertilizers.