اثرات محافظتي عصاره برگ گياه گزنه بر تخريب ناشي از ديابت ساختمان مخاط روده باريك موش صحرايي

Protective Effects of Urtica Dioica Extract on the Damage ofRat Small Intestinal Mucosa Caused by Diabetes

سابقه و هدف: گزنه از گياهان دوپايه است كه در طب سنتي ايران به عنوان ضد ديابت معرفي شده است. از آنجاييكه اختلال تنظيم متابوليكي ناشي از ديابت سبب بروز تغييرات پاتوفيزيولوژيك ثانويه در ارگانهاي متعدد بدن مي شود، لذا اين مطالعه به منظور تعيين اثرات محافظتي عصاره برگ گياه گزنه بر ساختمان مخاط روده باريك بدنبال اثر ضد ديابتي آن انجام شد. مواد و روشها: در اين مطالعه تجربي از دو گروه 7 تايي موشهاي صحرايي نر بالغ نژاد ويستار با وزن 300-250 گرم استفاده شد. ابتدا موشهاي صحرايي تحت تاثير تزريقmg/kg 50 استرپتوزوتوسين از طريق وريد دمي قرار گرفتند. حيوانات با قند خون ناشتاي بيشتر ازmg/dl 250، بعنوان ديابتي انتخاب شدند. گروه ديابتي به وسيله عصاره آبي برگ گزنه تحت درمان قرار گرفت (mg/kg4) روزانه بصورت زير جلدي و گروه ديابتي ديگر به عنوان كنترل در نظر گرفته شد. دو ماه پس از درمان حيوانات، نمونه خون و بافت روده تهيه شد و به منظور بررسي پارامترها توسط هيستولوژيست رويت گرديد. يافته ها: قند خون در گروه تحت درمان از mg/dl 2/54±400 بهmg/dl 9/11±9/78 كاهش يافت (0004/0 > p). در حاليكه در گروه كنترل تغييري مشاهده نشد. در گروه كنترل، بر خلاف گروه تحت درمان، نكروز و انفيلتراسيون سلولهاي منونوكلير و بافتهاي آسيب ديده مشاهده شد. اپيتليوم و غدد ليبركون تخريب شده، پرزها كوتاه و آتروفي شدند، خونريزي و اگزوداي فراوان ديده شد. نتيجه گيري: نتايج اين مطالعه نشان داد كه عصاره گياه گزنه موجب محافظت مخاط روده باريك مي شود.

BACKGROUND AND OBJECTIVE: Urtica is a dioecious plant, which has been introduced in Iranian traditional medicine as anti-diabetes. Since, the metabolic disorder caused by diabetes causes secondary pathophysiologic changes in multiple organs of the body, so the objective of this study was to investigate protective effects of Urtica Dioica extract on the small intestinal mucosa in addition to its anti diabetic effect. METHODS: In this experimental study, 14 male adult Wistar rats weighing 250-300 grams, in two groups (n=7) were used. First, the rats received an injection of streptozotocin (STZ) 50 mg/kg IV. The animals with fasting blood sugar more than 250 mg/dl were considered diabetic, one group of diabetic animals were treated with watery extract of Urtica dioica leaves (4 mg/kg daily IP injection) and other diabetic groups were considered as controls. After two months, the blood and intestinal tissue sample were taken and observed by histologist for the study of tissue parameters. FINDINGS: Blood sugar in treated group decreased from 400±52.2 mg/dl to 78.9±11.9 mg/dl (p < 0.0004), whereas no change observed in diabetic group. In diabetic group, unlike the treated group necrosis and infiltration of mononuclear cells and damaged tissues were observed. Epithelium and lieberkuhn glands were destroyed, intestinal villa was shorted and atrophied, and also there were many cases of bleeding and exudates. CONCLUSION: The results of this study showed that urtica dioica has protective effect on small intestinal mucosa. KEY WORDS: Urtica dioica, Diabetes, Small intestine, Streptozotocin.