ارزيابي تحمل به انجماد در ژنوتيپ‌هاي عدس(Lens culinarisMedik.) درشرايط كنترل شده

Evaluationof freezing tolerance of lentil (Lens culinarisMedik.) genotypes in controlled conditions

به منظور ارزيابي تحمل به انجماد ژنوتيپ‌هاي عدس تحت شرايط كنترل شده، آزمايشيبه صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار،در دانشكده كشاورزي دانشگاه فردوسي مشهد اجرا شد. در اين مطالعه اثر 9 دماي انجماد (صفر، 3-، 6-، 9-، 12-، 15-، 18-، 21- و 24- درجه سانتي گراد) بر هفت نمونه عدسشامل ژنوتيپ‌هاي MLC-7، MLC-60، MLC-185، MLC-225، MLC-357، رباط و قزوين، مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه ژنوتيپ‌هاي MLC-60و رباط با ميانگين‌هاي 51 و 39 درصد به ترتيب بيشترين و كمترين درصد بقا را داشتند. اثر دماهاي آزمايشي بر درصد بقا معني دار (01/0 P < ) بود. كليه ژنوتيپ‌ها تا دماي 12- درجه سانتيگراد قادر به بقا بودند و در دماهاي پايين تر از بين رفتند. ژنوتيپ‌هاي MLC-7 و MLC-60داراي بيشترين وزن خشك ساقه، شاخه و وزن خشك كل اندام‌هاي هوايي و نيز طول ساقه و شاخه در پايان دوره بازيافت بودند.همبستگي بين درصد بقا با وزن خشك كل گياه (**91/0 = r)، طول ساقه (**89/0 = r) و وزن خشك شاخه پس از دوره بازيافت(**88/0 = r)و همچنينLT50(**87/0- = r) نسبت به ساير صفات برتر بود. نتايج به طور كلي نشان دهنده تحمل بيشتر ژنوتيپMLC-60به تنش انجماد و خصوصيات بهتر رشدي آن در دوره بازيافت بود.

In Order to evaluatethe freezing tolerance oflentil genotypes under controlled conditions, a study was conductedas a completely randomized factorial design with three replicationsat Collage of Agriculture,Ferdowsi University of Mashhad. Experimental factors were seven genotypes (MLC-7, MLC-60, MLC-185,MLC-225,MLC-357, Robat and Qazvin) and nine freezing temperatures (0,-6 , -9, -12, -15, -18, -21 & -21 ?C). Results showed that MLC-60 and Robatwith%51 and %39 had the highest and the lowest survival percentage, respectively.The effect of freezing temperature on plant survival was significant (P < 0.01) andall genotypes were killed at less than -12 ?C freezing temperature. MLC-7and MLC-60 genotypes had the highest stem, branch and plantdry matter and stem and branch height, after three weeks recovery period. Plant dry matter(r= 0.91**), stem height (r= 0.89**), branch dry weight after recovery period(r= 0.88**) and LT50 (r=-0.87**) had high significant correlation with survival percentage. In general, results showed that MLC-60 genotype had the highest freezing tolerant and good re- growth traits after freezing treatment.