تاثير مقادير مختلف زيوليت و كود نيتروِژنه بر عملكرد و شاخص برداشت گل، دانه، اسانس و روغن هميشه بهار Calendula officinalis

Effect of Different Rates of Zeolite and Nitrogen Fertilizer on Yield and Harvest Index of Flower, Grain, Essential oil and Seed Oil of Calendula officinalis L.

به منظور بررسي اثر زيوليت (صفر، 10، 20 و 30 تن در هكتار) و كود نيتروژنه (صفر، 80، 160 و 240 كيلوگرم در هكتار) روي رشد و عملكرد هميشه بهار، يك آزمايش فاكتوريل برپايه طرح بلوك هاي كامل تصادفي با 3 تكرار در مزرعه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه اروميه و در سال 1389 اجرا شد. نتايج نشان داد كه اثر نيتروژن روي عملكرد و شاخص برداشت اسانس، و اثر متقابل بين سطوح زيوليت و نيتروژن روي عملكرد گل، دانه و روغن، عملكرد بخش رويشي (برگ و ساقه)، عملكرد بيولوژيكي براي برداشت گل (گل، برگ و ساقه)، عملكرد بيولوژيكي براي برداشت دانه (دانه ،برگ و ساقه)، عملكرد بيولوژيكي كل (گل، دانه، برگ و ساقه)، شاخص برداشت گل، دانه و روغن معني دار شد. كمترين عملكرد بيولوژيكي كل (11104 كيلوگرم در هكتار)، عملكرد گل (9/419 كيلوگرم در هكتار)، درصد نيتروژن (4/3درصد) و پروتيين (6/11درصد) مربوط به تركيب تيماري شاهد بود. كمترين عملكرد دانه (3/1888كيلوگرم در هكتار) و روغن (2/276 كيلوگرم در هكتار) درسطح 20 تن در هكتار زيوليت و عدم كاربرد نيتروژن بدست آمدند. بيشترين عملكرد گل (3/900 كيلوگرم در هكتار) و عملكرد بيولوژيكي كل (26955 كيلوگرم در هكتار) در تيمار بدون زيوليت و 80 كيلوگرم نيتروژن در هكتار به دست آمدند. درحاليكه بيشترين عملكرد دانه (3/3577 كيلوگرم در هكتار) و روغن (1/723 كيلوگرم در هكتار) مربوط به تركيب تيماري 20 تن در هكتار زيوليت با 80 و 240 كيلوگرم در هكتار بود. بالاترين عملكرد اسانس (26/6 كيلوگرم در هكتار) و شاخص برداشت اسانس (10083/0درصد) با مصرف 80 كيلوگرم نيتروژن در هكتار به دست آمدند.

In order to evaluate the effect of zeolite (0, 10, 20 and 30 t/ha) and nitrogen fertilizer (0, 80, 160 and 240 kg/ha) on growth and yield of Calendula officinalis L., a factorial experiment was conducted based on randomized complete block design with three replications at the Research Farm of Faculty of Agriculture, Urmia University in 2010. Results showed the significant effect of nitrogen on the yield and harvest index of essential oil, and significant interaction effect between zeolite and nitrogen on the yield of flower, grain and seed oil, the yield of aerial part (leaf and stem), biological yield for flower harvest (flower, leaf and stem), biological yield for grain harvest (grain, leaf and stem), total biological yield (flower, grain, leaf and stem), harvest index of flower, grain and seed oil. The lowest yield of total biomass (111.04 kg/ha) and yield of flower (419.9 kg/ha) belonged to control treatment. The minimum yield of grain (1888.3 kg/ha) and seed oil (276.2 kg/ha) were obtained from 20 t/ha zeolite and 0 kg/ha nitrogen applications. The maximum yield of flower (900.3 kg/ha) and total biomass (26955 kg/ha) were obtained from 0t/ha zeolite and 80 kg/ha nitrogen. While, the highest yield of grain (3577.3 kg/ha) and seed oil (723.1 kg/ha) belonged to 20 t/ha zeolite with 80 and 240 kg/ha nitrogen, respectively. The highest yield (6.26 kg/ha) and harvest index (0.10083 %) of essential oil were obtained from 80 kg/ha of nitrogen application.