مدل‌سازي سبز شدن علف‌هاي‌هرز يكساله در لوبيا (Phaseolus vulgaris L.) در راستاي مديريت علف‌هاي‌ هرز

Modeling Annual Weeds Seedling Emergence in Common Bean (Phaseolus vulgaris L.) Along with Weed Management

مدل هاي كه سبز شدن گياهچه هاي علف هرز را در رابطه با زمان دمايي شبيه سازي مي كنند، با بهينه سازي زمان كنترل، زمينه كاهش مصرف علفكش ها مي توانند فراهم سازند. هدف اين تحقيق ارايه مدلي براي پيش بيني زمان سبز شدن گياهچه علف هاي هرز سوروف (Echinochloa crus-galli (L.) P. Beauv)، تاج خروس (Amaranthus retroflexus L.) و سلمه تره (Chenopodium album L.) تحت تاج پوشش لوبيا بود. داده هاي سبز شدن علف هاي-هرز در سال 1389 (بهار و تابستان) جهت مدل سازي الگوي سبز شدن هر يك از علف هاي هرز در رابطه با زمان دمايي درعمق 5 سانتي متري خاك استفاده شد. دو تابع ويبول و گامپرتز جهت بررسي رابطه بين زمان دمايي و سبز شدن گياهچه هاي علف هرز استفاده شدند. مدل گامپرتز با دقت بالايي (RMSE بين 3/5 تا 7/6درصد) رابطه بين زمان دمايي و سبز شدن گياهچه هاي هر سه گونه را پيش بيني نمود. در حالي كه مدل ويبول به استثنايي تاج خروس برازش نامناسبي داشت. همچنين سه گونه الگوي سبز شدن و زمان دمايي مورد نياز براي آغاز سبز شدن متفاوتي نشان دادند و مي توان آنها را از نظر زمان دمايي مورد نياز جهت آغاز و تكميل سبز شدن به دو دسته تقسيم كرد. در گروه اول تاج خروس و سوروف قرار گرفتند كه در مدت زمان كمتري سبز شدن آنها به وقوع پيوست بطوريكه بين 391-488 واحد زمان دمايي براي سبز شدن كامل گياهچه ها نياز داشتند. در گروه دوم سلمه تره سبز شدن طولاني تري داشت و به 620 واحد زمان دمايي جهت تكيمل اين چرخه نياز داشت. الگوي متفاوت سبز شدن اين گونه ها پيشنهاد مي كند كه سوروف و تاج خروس بايد از اولويت بيشتري جهت كنترل نسبت به سلمه تره در لوبيا برخوردار باشند.

Models that simulate weed seedling emergence as functions of thermal time would help minimize herbicide use by the optimization of the timing of weed control. The objective of this research was to introduce a model to predict barnyardgrass [Echinochloa crus-galli (L.) P. Beauv], redroot pigweed (Amaranthus retroflexus L.) and common lambʹs-quarters (Chenopodium album L.) seedling emergence in the presence of common bean canopy. Weed seedling emergence data in 2010 (spring and summer) were used to model the pattern of each species as a function of the thermal time in the 5 cm upper layer of the soil profile. Two functions: Weibull and Gompertz were used to describe the relationship between thermal time and weed seedling emergence. The Gompertz function closely predicted (RMSE= 5.3–6.7%) the relationship between thermal time and seedling emergence for all three species. Conversely, Weibull function except for redroot pigweed gave worse fit. The three species also showed different patterns of emergence and thermal time required for the onset of emergence and species can be grouped into two emergence time-span groups. In the fist group, redroot pigweed and barnyardgrass had a shorter emergence time-span requiring 391-488 thermal time for full emergence. In the second group, common lambʹs-quarters had a long-lasting emergence, requiring 620 thermal time to complete this process. Difference in emergence pattern of these weed suggest that barnyardgrass and redroot pigweed should be given a higher priority for control than common lambʹs-quarters in common bean.