ارتباط كيفيت زندگي و بهزيستي جسمي بعد از پيوند مغز استخوان در بيماران مبتلا به لوكمي حاد

Quality of life and physical well-being after bone marrow transplantation in patients with acute leukaemia

زمينه: لوكمي يك بيماري مزمن با علت ناشناخته است كه درمان آن شامل مراحل مختلفي از جمله پيوند مغز استخوان است. تحقيقات نقش كيفيت زندگي قبل از پيوند را در بهزيستي جسمي بعد از پيوند مطرح كرده‌اند. هدف پژوهش حاضر، مطالعه ارتباط ابعاد كيفيت زندگي و بهزيستي جسمي بعد از پيوند مغز استخوان در بيماران مبتلا به لوكمي حاد بود. روش‌ها: در اين پژوهش زمينه‌يابي، 58 فرد مبتلا به لوكمي حاد (شامل 38 نفر مرد و 20 نفر زن) بين سنين 45-18 سال در طي مدت سيزده ماه به‌روش نمونه‌گيري تمام‌شمار انتخاب و مورد كاربندي قرار گرفتند. افراد نمونه قبل از پيوند مغز استخوان از نظر كيفيت زندگي ارزيابي شده و يك، دو، و سه ماه بعد از پيوند مغز استخوان (BMT) از نظر بهزيستي جسمي مورد بررسي قرار گرفتند. پرسشنامه SF-36 و آزمايش فاكتورهاي خون (CBC) براي ارزيابي كيفيت زندگي و بهزيستي جسمي بعد از پيوند مغز استخوان استفاده شد. تحليل داده‌ها با استفاده از تحليل يك‌متغيره و تحليل رگرسيوني انجام شد. يافته‌ها: برخي از ابعاد كيفيت زندگي شامل عملكرد جسماني، محدوديت ايفاي نقش به دلايل جسماني، انرژي و شادابي، عملكرد اجتماعي و سلامت عمومي، توانايي پيش‌بيني برخي از مولفه‌هاي بهزيستي جسمي بعد از پيوند مغز استخوان را در بيماران مبتلا به لوكمي حاد دارا هستند. نتيجه‌گيري: به‌نظر مي‌رسد توجه به ابعاد كيفيت زندگي قبل از پيوند مغز استخوان در كنار ساير درمان‌ها در بهزيستي جسمي بعد از پيوند مغز استخوان بيماران داراي اهميت باشد.

Background: Leukaemia is a chronic disease with unknown cause whose treatment is included various stages such as bone marrow transplantation. Some research accredited the role of quality of life before transplantation in physical well-being after BMT. The purpose of the present research was to study the relation between quality of life dimensions and physical well-being of post-BMT in patients with acute leukaemia. Methods: In this survey research, 58 patients with acute leukaemia (38 men and 20 women) between ages 18-45 years selected during 13 months via census procedure. Then, the subjectsʹ quality of life was assessed before BMT and their physical well-being were assessed one, two and three months after-BMT. Quality of life and physical well-being after BMT were assessed using SF-36 questionnaire and CBC test. Data was analyzed using univariate and regression analysis. Results: Results showed that some dimensions of quality of life (physical functioning, role limitations due to physical health, energy, social functioning and general health) can predict some dimensions of physical well-being after BMT in patients with acute leukaemia. Conclusion: Attention to quality of life dimensions prior to BMT accompanying with other treatments appears to be critical for patientsʹ physical well-being after BMT.