تاثير سطوح مختلف تنش شوري و همزيستي با قارچ ميكوريز آربوسكولار بر عملكرد و برخي صفات مورفولوژيكي سورگوم (Sorghum bicolor (L.) Moench)

Effect of different salinity levels and symbiosis with arbuscular mycorrhiza fungi on yield and some morphological traits of sorghum

اثر شوري بر برخي از شاخص‌هاي رشد و عملكرد گياه سورگوم در همزيستي با قارچ ميكوريز در سال زراعي 1385 در گلخانه مركز تحقيقات كشاورزي و منابع‌طبيعي استان گلستان به‌صورت فاكتوريل و در قالب طرح پايه بلوك كامل تصادفي اجرا شد. در اين پ‍ژوهش فاكتور قارچ در دو سطح M0 (بدون قارچ) و) M1 (داراي قارچ) و فاكتور شوري در سه سطح 8/0، 7 و 14 ds/m در نظر گرفته شد. بذرهاي جوانه دار سورگوم با Glomus intradices تلقيح شدند. نتايج پژوهش نشان داد در شوري بالا پارامترهايي نظير سطح برگ، طول اندام هوايي، وزن خشك پانيكول، طول پانيكول، وزن دانه و نسبت وزن خشك اندام هوايي به ريشه با نمونه شاهد اختلاف معني‌داري در سطح 1 و 5 درصد داشتند. طول ريشه، وزن خشك ساقه، برگ، دانه و بوته با حضور ميكوريز افزايش قابل ملاحظه اي داشتند. همچنين طول ريشه، ساقه، اندام هوايي و پانيكول، تعداد دانه در پانيكول و وزن دانه در سطح 1 درصد در قياس با نمونه شاهد تفاوت معني‌دار داشتند. با توجه به نتايج حاصل حضور ميكوريز تاثير مثبتي روي رشد و عملكرد گياه سورگوم داشت. واژگان كليدي: تنش شوري، سورگوم، ميكوريز آربوسكولار

Effect of salinity and symbiosis with mycorrhiza fungi on growth and yield of sorghum was investigated in crop year 1385, at greenhouse of Agriculture and Natural Resources Research Center of Golestan Province as a factorial randomized complete block design. In this study, factor fungi in two levels of M0 (without fungi) and M1 (with fungi) and factor salinity at three levels of 0.8, 7 and 14 dS/m were considered. Germinated seeds of sorghum were inoculated with Glomusintradices. Results showed that, at high salinity, parameters of leaf area, shoot height, panicle dry weight, panicle length, grain weight and ratio of plant dry weight to root had significant difference at 0.5 and 1% levels compared to the control sample. Root length, dry weight of stem, leaves, seed and bush increased considerably by the presence of mycorrhiza. The length of root, stem, shoot and panicle, number of grains per panicle and grain weight was significantly different compared to the control, at 1% level. The present results showed that the dry weight of stem, panicle and bush for these effects was significant at level of 5%. According to the results, the presence of mycorrhiza had a positive effect on the growth and yield of sorghum. Keywords: Arbuscular Mycorrhiza Fungi (AMF), Salinity stress, Sorghum bicolor ?