بررسي عوامل موثر بر سطح جيوه ادرار دندان‌پزشكان عمومي و متخصصين ترميمي شهر مشهد در يك دوره زماني يك‌ساله

Evaluation of factors influencing urine mercury levels of general dentists and restorative specialists in Mashhad in a one-year period

چكيده مقدمه: دندان‌پزشكان به دليل مواجهه شغلي با آمالگام در معرض استنشاق بخار جيوه هستند كه در صورت تجمع بيش از حد مجاز جيوه در بدن، سلامتي آن‌ها به مخاطره خواهد افتاد. اين مطالعه با هدف بررسي عوامل احتمالي كاري موثر بر سطح جيوه ادرار دندان‌پزشكان عمومي و متخصصان ترميمي شهر مشهد در سال 1389 انجام گرفت. مواد و روش‌ها: در اين مطالعه توصيفي- تحليلي و مقطعي 45 دندان‌پزشك عمومي و 10 دندان‌پزشك متخصص ترميمي از همه نقاط شهر مشهد به صورت تصادفي خوشه‌اي مورد بررسي قرار گرفتند. از افراد مورد مطالعه يك نمونه ادرار قبل از شروع كار روزانه حرفه‌اي گرفته شد و همراه با آن پرسش‌نامه‌اي براي چگونگي شرايط كاري و اطلاعات شخصي دندان‌پزشكان اخذ گرديد. پس از انجام مراحل آماده‌سازي و استخراج جيوه، ميزان جيوه ادرار توسط طيف سنج اتمي (Atomic absorption spectrophotometry) در طول موج 485 نانومتر اندازه‌گيري شد. به منظور تجزيه و تحليل داده‌ها از ANOVA، ضريب همبستگي Pearson و آزمون رگرسيون چند متغيره خطي استفاده شد (05/0 = ?). يافته‌ها: ميانگين جيوه ادرار دندان‌پزشكان عمومي 70/2 ± 26/9 ميكروگرم بر ليتر و متخصصين ترميمي 79/1 ± 13/9 ميكروگرم بر ليتر به دست آمد. مدت زمان كاري، نوع آمالگام مصرفي، تعداد ترميم‌هاي آمالگام در هفته و نواحي مختلف فعاليت، بر سطح جيوه ادرار دندان‌پزشكان تاثير معني‌داري نداشت، اما نوع سيستم تهويه (001/0 = p value) و نوع دورريز آمالگام (001/0 > p value) بر ميزان جيوه ادرار موثر بود. نتيجه‌‌گيري: ميزان غلظت جيوه ادرار دندان‌پزشكان عمومي و متخصصين ترميمي از حد آستانه مجاز شغلي فراتر نبود. نوع تهويه مطب و نحوه دورريز اضافات آمالگام بر ميزان جيوه ادرار موثر بود. كليد واژه‌ها: آمالگام دنداني، سميت جيوه، آناليز ادراري، دندان‌پزشك

Abstract Introduction: Dentists are exposed to mercury vapor from dental amalgam in their routine occupational practice; excess exposure to mercury is harmful. The aim of this study was to assess the influence of some possible related factors on the urine mercury levels of general dentists and restorative specialists in Mashhad in 2010. Materials and Methods: This cross-sectional study was performed randomly on 45 general dentists and 10 restorative specialists in all the regions of Mashhad. A sample of the subjects’ urine was taken before routine daily occupational practice and they were provided with a questionnaire about their working conditions and demographics. The levels of urinary mercury were analyzed by atomic absorption spectrophotometry using 485-nm wavelength. Data were analyzed by ANOVA, Pearson’s correlation coefficient and linear multiple regression (? =0.05). Results: The mean urine mercury levels for general dentists and restorative specialists were 9.26 ± 2.70 and 9.13 ± 1.79 µg/L, respectively. There were no significant relationships between urine mercury levels and working hours per day, type of amalgam used, number of amalgam restorations per week and different regions. However, there was significant relationship between type of office ventilation and urine mercury level (p value = 0.001) and amalgam waste disposal technique and urine mercury level (p value = 0.000). Conclusion: The level of urinary mercury in general dentists and restorative specialists did not exceed toxic levels. There was a significant relationship between the urine mercury level and type of office ventilation and the method of amalgam waste disposal. Key Words: Dental amalgam, Dentist, Mercury toxicity, Urine analysis