بررسي ساختار فيزيكي براق در نگارگري ايران

A study on the physical structure of Buraq in Iranian painting

در روايات است كه حضرت محمد (ص) بر پشت حيواني مشهور به براق سفر معراج خود را انجام داد. توصيفات گوناگوني از براق وجود دارد: اشهب ( سياه و سفيد)، مه از (بزرگ تر از) حمار و كم از بغل (استر)، روي او چون مردم، سر او چون سر اسب، گردن او چون گردن شتر، سينه ي او چون سينه ي شير، پشت او چون پشت شتر، پاهاي او چون پاهاي گاو دنبالش (دمش) چون دنبال پيل، زيني بر پشت او از يك دانه مرواريد، ركابش از ياقوت سرخ، لگامش از زبرجدسبز... در برخي ديگر از باورهاي مسلمانان، براق، مركبي با سر يك زن يا فرشته و دم يك طاووس تصوير شدهاست كه اين تصوير از براق در اغلب نگارهها و مينياتورهاي اسلامي مربوط به معراج بهكار رفتهاست. اگر چه سيرهنويساني مانند ابن هشام، طبري و ابن سعد بالهايي روي پاي براق توصيف ميكنند كه با استفاده از آنها پاهايش را به سمت جلو ميبرد، ولي برخي متون قديمي براق را بدون بال دانستهاند. و بعضي روايات متاخرتر صعود حضرت را به كمك براق (كه داراي بال بوده) وصف نمودهاند. سوالات طرح شده: 1- براق در حالت كلي در روايات و تصاوير نسخ خطي چگونه توصيف شده است؟ 2- ساختار فيزيكي براق در نگارگري داراي چه ويژگي هايي است؟ فرضيات : مطابق روايات و اشكال گوناگون ارايه شده از براق در نگاره هاي موجود، مي توان براق را يك تركيب "حيوان –انسان" بشمار آورد كه مشخصات ظاهري حيواني آن بيشتر از انساني است و در چهار گروه كلي مي توان آنها را جاي داد: 1- بدون بال 2- بال دار 3- با ظاهر ساجيتر يا قنطورس 4- با دم طاووس سيمرغ ساساني پيشينه تحقيق: در رابطه با ساختار فيزيكي براق و بررسي ويژگي هاي ظاهري آن و ارايه يك طبقه بندي كلي از آنها، تا كنون تحقيق جامعي صورت نپذيرفته است و بيشتر پژوهش ها حول روايات داستاني معراج و براق بوده است. اهداف تحقيق: بررسي ساختار ظاهري انواع براق در برخي از نگاره هاي معراج حضرت محمد (ص) ( به لحاظ فراواني آثار و محدوديت مقاله ، از هر گونه ي براق نمونه اي انتخاب شده است). همچنين ارايه يك طبقه بندي بر اساس ساختار ظاهري و توانايي براق به لحاظ شكلي. شناخت سير تحول ظاهر براق به لحاظ توانايي هاي فيزيكي از اشكال ساده بدون بال تا اشكال پيچيده (فارغ از ترتيب زماني آثار) و همچنين شباهت ها و اختلافات آنها با نمونه هاي ديگر موجودات تخيلي مي تواند از دستاوردهاي اين تحقيق به شمار آيد.

According to some narrations, Prophet Muhammad did ride , at the time of his ascension, a mythical creature called Buraq. There are various descriptions about Buraq: A horse (black and white), greater than Mule, faced like a man, with the head of a horse, a neck like a camel, the breasts like of a lion, the legs like the legs of a cow, the tail like an elephant, the saddle decorated with a grain of pearl. In some other Muslim beliefs, Buraq, is portrayed resembling a roadster with a woman’s or an angelʹs head and the tail of a peacock. This image is seen in most of the Islamic miniatures of the story of Prophet Muhammad’s Ascension. Although authors such as Ibn Hisham, Tabari and Ibn Saʹd described wings on the legs of Buraq, using them to go forward, in some old texts, Buraq is mentioned without wings. Some recent narrations have described the ascension of Prophet on the Buraq having wings. The questions are: 1 – How is Buraq generally described in the narratives and images of manuscripts? 2 - What is the physical structure of Buraq in painting? Hypothesis: According to narrations and forms presented on Buraq, it can be regarded as an animal/human hybrid creature, whose animal features are dominant. Its features can be put into four general groups: 1 - without wings 2 – with wings 3 - with the appearance of Saggitaire 4 - with a Sassanin Phoenix peacockʹs tail. Research background: No extensive research has been conducted regarding the physical structure of Buraq and the study of appearance and presentation of a general categorization of its features. Most researches center on the topic of the fictional narratives of ascension and Buraq. Study objectives: this study aims to study the main structure of the appearance of Buraq in Persians miniatures with the subject of the Ascension of the Prophet Muhammad and also provide a classification based on the physical structure of Buraq and its capabilities based on its portrayed forms. It also aims to present the evolution of its appearance and physical abilities from simple shapes without wings to complex shapes (apart from the works in chronological order) as well as their similarities and differences with other imaginative creatures.