بررسي كاربرد سطوح مختلف نيتروژن و فسفر بر خصوصيات مرفولوژيكي و عملكرد كمي وكيفي تريتيكاله در رشت

A Study on the Effects of Nitrogen and Phosphorus Fertilizers levels on the Morphological Characteristics, Qualitative and Quantitative Yield of triticale in Rasht, Iran

به منظور بررسي تاثير سطوح مختلف نيتروژن و فسفر بر خصوصيات مرفولوژي و عملكرد كمي وكيفي تريتيكاله رقم جوانيرو، آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار در اراضي شاليزاري موسسه تحقيقات برنج كشور در رشت در سال زراعي 90-1389 اجرا گرديد. عامل اول شامل مقادير كود نيتروژن خالص در پنج سطح صفر،50 ،150،100و200 كيلوگرم در هكتار از منبع اوره و عامل دوم مقادير كود فسفر خالص در چهار سطح صفر، 50، 100 و 150 كيلوگرم در هكتار از منبع سوپر فسفات معمولي به عنوان تيمارهاي مورد بررسي منظور شدند. نتايج تجزيه واريانس بيانگر تفاوت معني داري بين مقادير مختلف كود نيتروژن و فسفر وهمچنين اثر متقابل آنها از نظر عملكرد علوفه تر و خشك، تعداد پنجه، ارتفاع و پروتيين خام بود. بين مقادير نيتروژن، ميزان200 كيلوگرم در هكتار بيشترين ارتفاع با ميانگين 9/104 سانتي متر، تعداد پنجه2/11، عملكرد علوفه تر7/22166 كيلوگرم در هكتار و عملكرد علوفه خشك 3/5604 كيلوگرم در هكتار را دارا بود. در بين مقادير فسفر، ميزان 100 و150 كيلوگرم در هكتارتفاوت معني داري نبود. بيشترين ارتفاع با ميانگين 7/91 سانتي متر، تعداد پنجه 4/8 ، عملكرد علوفه تر3/17153 كيلوگرم در هكتارمربوط به 150 كيلوگرم در هكتار فسفر و ميزان 100 كيلوگرم در هكتار عملكرد علوفه خشك با ميانگين 9/4312 كيلوگرم در هكتار را به خود اختصاص دادند. مقدار 200 كيلوگرم در هكتار نيتروژن با ميانگين 39/17% بيشترين ميزان پروتيين خام را به خود اختصاص داد . در بين مقادير كود فسفر نيز، مصرف 100 و150 كيلوگرم در هكتار به ترتيب با ميانگين هاي 39/14و 78/14% بيشترين ميزان پروتيين خام را داشتند كه اختلاف معني داري با يكديگر نداشتند. با توجه به نتايج حاصل، مقدار 200 كيلوگرم نيتروژن در هكتار به دليل افزايش عملكرد علوفه و پروتيين خام و مقدار100 كيلوگرم فسفر به دليل افزايش عملكرد علوفه تر و خشك و پروتيين خام علوفه و صرفه جويي در مصرف كود براي كشت تريتيكاله رقم جوانيرو در اراضي شاليزاري رشت مناسب به نظر مي رسد.

In order to study the effect of different nitrogen and phosphorus levels on the morphological characteristics qualitative and quantitative of triticale cv. Javaniro a factorial experiment on the basis of randomized complete blocks design with three replications was conducted in paddy fields of the Rice Research Institute of Iran-Rasht during 2010-2011 cropping years. The first factor was pure nitrogen contents at five levels of 0, 50, 100, 150 and 200 kg/ha with urea origin, while the second factor was phosphorus fertilizer at four levels (0, 50, 100 and 150 kg/ha) with the source of super phosphate. Results indicated a significant difference between various means of applied fertilizers along with their interactions in terms of fresh and dry forage yield, number of tillers, plant height and crude protein contents. Among nitrogen treatments, 200 kg/ha of nitrogen produced the highest plant height (104.9 cm), number of tillers (11.2),and fresh and dry forage yield with mean values of 22166.7 kg/ha and 5604.3 kg/ha, respectively. The tallest plant height (91.7 cm), highest number of tillers (8.4) and the most fresh forage yield (17153.3 kg/ha) were resulted as a consequence of 150 kg/ha phosphorus fertilizer, whilst 100 kg/ha of which produced 4312.9 kg/ha dry forage yield. Applying 200 kg/ha nitrogen caused the highest amount of crude protein (17.39%). Phosphorus fertilizers in the ranges of 100-150 kg/ha by mean values of 14.39% and 14.78% had the most curde protein content that had not had not significant different each other. Findings showed that 200 kg/ha nitrogen with increasing forage yield/crude protein and 100 kg/ha phosphorus fertilizer for enhancing both fresh and dry forage yield and crude protein, seems to be suitable for triticale cultivation in the paddy fields.