ارزيابي ادراكات كاركنان نسبت به فرهنگ ايمني در شركت صنايع مس شهيد باهنر كرمان بر حسب الگوي اعتقاد بهداشتي(HBM)

Assessment of Employeesʹ Perceptions Regarding The Safety Culture Based on Health Belief Model (HBM) in Shahid Bahonar Copper Industries Company

چكيده مقدمه: ايمني در صنايع و شركت ها به عنوان يك امر مهم در نظر گرفته مي شود و اين شركت ها فرهنگ ايمني را از اولويت هاي كليدي خود مي دانند. با توجه به اين كه بيشتر حوادث ناشي از كار در نتيجه ادراكات و رفتارهاي ناايمن مي باشد ضرورت تحقيق در اين زمينه پر واضح است. لذا اين پژوهش با هدف ارزيابي ادراكات كاركنان نسبت به فرهنگ ايمني در شركت صنايع مس شهيد باهنر بر حسب الگوي اعتقاد بهداشتي(HBM) انجام مي گيرد. مواد و روش ها: اين پژوهش مطالعه اي توصيفي-تحليلي و مقطعي است. جامعه آماري مورد مطالعه كليه كاركنان مشغول به كار در كارخانه نورد و توليد قطعات فولادي مي باشند. بعد از تهيه پرسش نامه و تعيين روايي و پايايي آن، و با توجه به مطالعه پايلوت، حجم نمونه 215 نفر توسط آزمون كوكران تعيين شد. بعد از جمع آوري اطلاعات توسط پرسش نامه، داده ها توسط نرم افزار SPSS vol. 15 مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته ها ي پژوهش : 53 درصد از افراد مورد مطالعه داراي مدرك ديپلم بودند. و بيشترين فراواني گروه سني(57) نفر بين 34 تا 40 ساله بوده اند . 9/81 درصد كاركنان متاهل و 7/43 درصد كاركنان سابقه كاري بالاي 16 سال داشتند. در اين پژوهش در كل 5/79 درصد كاركنان از ادراكات متوسط و 3/10 درصد از كاركنان از ادراكات خوبي نسبت به ايمني برخوردار بودند. 4/28 درصد از افراد مورد مطالعه افراد شركت كننده از واحد نورد و لوله مسي بودند. هم چنين 5/39 درصد كاركنان دچار حادثه ناشي از شغل شدند. 9/54 درصد افراد نمونه از شغل خود به طور متوسط راضي بودند. هم چنين با انجام آزمون كاي اسكوير ارتباط معني داري بين سازه هاي الگوي اعتقاد بهداشتي مانند ادراك حساسيت با شغل، واحد كار، حادثه ناشي از كار و غيره ديده شد. بحث و نتيجه گيري: كاركنان مورد بررسي از نگرشي نسبتاً خوب درباره ايمني برخوردار بودند. از آن جا كه كاركنان از گروه هاي آسيب پذير محيط كار محسوب مي شوند اجراي برنامه هاي آموزشي و مداخله اي با استفاده از الگوي اعتقاد بهداشتي يا ساير الگوي هاي آموزشي، به منظور افزايش ادراكاتشان درخصوص رعايت ايمني و اصول ايمني توصيه مي شود.

Introduction: Industrial safety is an important issue that should be considered as a priority in the safety culture of companies. Given that the most of working accidents are arose from insecure perceptions and behaviors, it is necessary to conduct more researches in this field. The current study aimed to assess employeesʹ perceptions of safety culture in Bahonar Copper Industries Co. using the health belief model (HBM). Materials & Methods: The current study was a descriptive cross-sectional study. All employees working in the rolling mill and steel parts manufacturing plant comprised the statistical population of the study. After preparing an appropriate questionnaire and confirming its validity and reliability, and also according to a pilot study, 215 subjects were determined for the study through statistical consultation. Gathered data were analyzed by SPSS software (version 16). Findings: In this study, most of the employees had under diploma degrees (53 %) and the highest frequency of age groups was 34 to 40 years (57 people). 9.81 percent of them were married and 43.7 percent had over 16 years work experience. In this study, 79.5 % of the employees had a moderate perception and 10.3 % of them had a good perception toward the safety at work. Most participants were from the rolling mill and copper tube plant (28.4 %). Also, 5.39% of employees had a history of job-related accidents. In this study, 54.9 % of participants were averagely satisfied with their jobs. Finally, chi-square test showed a significant association between HBM constructs such as perceived susceptibility and occupation, work unit or work injury. Discussion &Conclusion: The employees had a relatively good attitude toward the safety at workplace. Since workers are vulnerable employees at workplaces, execution of educational and interventional programs using health belief model or other educational models is recommended to enhance the perception of workers to adhere to safety principals at workplaces.