نمادهاي اساطيري تيشتر و ورثرغنه بر روي مهرهاي دوره ساساني

Tyshtar and Veresraghna mythological symbols on the Sasanian seals

اساطير از مسايل مهم هر ملتي هستند كه از تخيل و باورهاي انسان در گذشته شكل گرفته است. اين تخيلات در قالب نمادها به تصوير در آمده كه هر كدام معرف بخشي از عقايد و رموزي مي باشد كه به توجيه و تبيين جهان و پديده ها مي پرداخته است ، پس مي توان گفت كه اسطوره و هنر، هر دو فرايند تخيل و رويا مي باشند. تخيلاتي كه در قالب طرح ها و نقوشي هستند كه امروزه ما آن ها را آثار هنري مي دانيم و رابطه اي مستقيم با فهم و انديشه و فرهنگ آن دوره و تمدن دارد ، بنابراين مي توان با بررسي طرح ها و نقوش اساطيري اين آثار به جنبه هاي مختلف تمدن ها دست يافت. به همين منظور در اين پژوهش سعي بر آن است تا جنبه ي هنري اساطير دوره ي ساساني كه در قالب نماد جلوه گري مي كند مورد بررسي قرار گيرد. از آنجا كه مهرها از كهن ترين آثار به جا مانده ي ادوار كهن مي باشند و سهم بارزي در شناسايي بسياري از جنبه هاي مختلف ادوار گذشته را دارند تلاش بر آن است تا با بررسي نمادهاي اساطيري حك شده بر روي مهرها مانند تيشتر و ورثرغنه به راز و رمزهاي نهفته در آن ها پي برده شود. بر روي نقوش مهرهاي اين دوره تحقيقاتي صورت گرفته اما در خصوص جنبه هاي نمادين و اسطوره اي آن به طور جامع تحقيقي صورت نگرفته است ، بطور حتم بررسي نمادها و اساطير اين دوره يكي از راه هاي كشف باورهاي ديني، عقايد آنان در مورد طبيعت ، زندگي و مرگ مي باشد. از اين رو لازم است تا جنبه هنري نمادهاي اساطير اين دوره به دليل فراواني مهرها و در نتيجه تطبيق درست تر و منطقي تر مورد بررسي قرار گيرد.

Myths are one of the most important subjects for every nation that became from imagination and beliefs that are formed in the past. These imaginations are formed by symbols and each one represents part of ideas and secrets that explained world, so we can say that the myth and art are both process of imagination and dreams. Dreams are in the form of artistic designs and we know them as works of art now and there is a direct relation between them and understanding, culture and civilization of that past period, therefore, by studying on these designs and mythological motifs, we can achieve different aspects of civilizations. For this purpose, we try to survey the art of the Sasanian period in the form of myths and symbols in this research. Because of the seals are the most ancient aspects of the ancient era and have a significant effect on finding and identify different aspect of old period, we attempt to investigate the mythological symbols carved on seals like Tyshtar and Veresraghna to realize hidden secret codes. There is some research on these seals designs of this period but there is not a precise research about aspects of symbols and myths. Certainly, research on these myths can show their beliefs and ideas about nature, life and death. Because of plenty of seals and have a logical and clear adjustment between them, it is necessary to investigate on artistic symbols myth aspects.