بررسي جبرييل در حكمه الاشراق سهروردي و هنر نگارگري ايراني

Study Gabriel in Suhrawardi Illuminism and Iranian painting art

فرشتگان موجودات مقدس و ماورايي هستند كه از ديرباز ذهن بشر را به خود معطوف داشته اند. در دوران پيش از اسلام اين موجودات مقدس بر سفالينه ها يا صخره ها در دل كوهها نقش شده اند، وليكن پس از ورود اسلام و بويژه از دوره ايلخاني به بعد اين موجودات نامحسوس به شكل كنوني در نگارگري پديدار شدند كه ترسيم كنوني آنان بر اساس آيات و روايات در نگاره ها صورت گرفته است. فرشتگان تا قبل از دوره معاصر هيچگاه به تنهايي موضوع نقاشي نبوده اند و تا پيش از آن نيز به دليل كاركردشان در ابلاغ وحي و ... به اشخاص مقدسي چون پيامبر (ص) ترسيم شده اند، بويژه فرشته اي چون جبرييل كه به خاطر نقش مهمش بارها در نگاره هاحضور پيدا مي كند. از اين رو در اين مقاله سعي بر آن است كه به بررسي فرشته مقرب، جبرييل، در آرا سهروردي و هنر نگارگري پرداخته شود، چراكه به دليل اهميت اين فرشته در دين اسلام در نگارگري به همراه اشخاص مقدس ترسيم شده است. بنابراين ساختار اين مقاله به شرح ذيل است: ابتدا به بررسي جبرييل ـ نور اقرب ـ در آرا سهروردي پرداخته مي شود و سپس به بررسي آن در هنر نگارگري با بهره گيري از آيات و روايات مي پردازيم. در پايان نكات اشتراك و تمايز بين فرشته مقرب ، جبرييل، در آرا سهروردي و هنر نگارگري بيان مي شود.

Angels as holy and heavenly creatures, from the old time, make human mind thoughtful about themeselves. Before advant of Isalm, these holy creatures was carved on rock in the mountain and potteries, but after emergence of Islam, in particular after Illkhanid till now these creatures appeared as they appear today, based on Holy Quran verses and islamic narratives in paintings. Before contemporary painting, Angelology receive little attenotion as a major subject fot painting and they just depivted because of their function- particularly Gabriel that appeared more and more because of his major role for inspiration- for inspiring holy person such as holy prophet muhammad (pbuh) and…. So the aim of this essay is to study Gabriel – cause of his major role that lead painters depicted him a lot- in Suhrawardu Illuminism and Painting Art. Therefore, the body of this essay is as follow: At first, studying Gabreil –noor e aghrab- in Suhrawadri Illuminism. Then, studing him in painting art based on Holy Quran verses and islamic narratives. Finally, we aim to mention their similarities and differences if possilble.