بررسي موقعيت اجتماعي نقاشي‌ ديواري پس از انقلاب در ايران (با رويكرد جامعه‏شناسي پي‏ير بورديو)

The Analysis of Social Position of Post Revolution Wall Painting Art in Iran (based on Pierre Bourdieu Sociology)

مقاله حاضر به تحليل نقاشي ديواري معاصر پس از انقلاب و سرمايه‏هاي نمادين، اجتماعي و فرهنگي حاكم بر ‌آن مي‏پردازد، كه حاكي از تحولات سياسي و اجتماعي و كنش‏ها و ميدان‏هاي قدرت در حوزه نقاشي و ميدان قدرت دولتي است. فرضيه اصلي مقاله اين است كه نقاشي ديواري در هر دوره‏ تحت نفوذ ميدان‏هاي قدرت توليد‏ مي‏شود. براي آزمون اين فرضيه، آثار نقاشي‏ ديواريِ پس از انقلاب در شهر تهران در نظر گرفته‌ شده است. چگونگي فعاليت عاملان حاضر (هنرمندان نقاش)، جايگاه و مواضع اين ميدان هنري در موقعيت‏هاي اجتماعي‏، سياسي و هنري زمانه‌شان، نوع سرمايه‏ها و منش‏هاي ايشان عمده پرسش‏هاي مطرح در اين نوشتار است. روش تحقيق اين مقاله با بهره‏گيري از روش‌شناسي جامعه‌شناختي پي‏ير بورديو بوده و به تحليل تكوين ميدان نقاشي ديواري در فضاي اجتماعي پس از انقلاب مي‏پردازد. در نتيجه پژوهش حاضر درمي‏يابيم كه سبك نقاشي ديواري در دوره مدنظر حاصل تمايز معنادار از نقاشي‏ديواري ايران قبل از انقلاب و براساس سرمايه فرهنگي برآمده از حاكميت سياسي وقت ايران بوده است. وابستگي نقاشي ديواري به ميدان قدرت، در بحبوحه انقلاب و هم‌زمان با پيروزي آن، اين هنر را به كانون اصلي قدرت كه توده‌هاي مردمي و جريان‌هاي انقلابي بودند متصل مي‌كرد و با آغاز دوره تثبيت انقلاب و سازمان‌دهي ميدان قدرت اين هنر تحت حمايت و تاييد آن به‌ كار گرفته شد.

The present article analyzes the contemporary post revolution wall painting art and the symbolic, social and cultural capital dominant on it that are indications of social and political changes, actions and field of power within the scope of painting and state field of power. The main hypothesis in the article is that the wall painting art is produced while being influenced by the field of power in every period and to test the mentioned hypothesis there are considered the post revolution wall paintings in the city of Tehran. The way the present artists act, the position and place of this artistic field in social, political and art situations, the type of the capital and their habitus, all are the major questions considered within this paper. The research method is also based on Pierre Bourdieu sociological views and tries to analyze the genesis of wall painting field in social space after the revolution. The conclusion shows that the style of the specified period wall paintings is the result of a meaningful differentiation from the pre revolution paintings and is based on the cultural capital which is itself resulted from the current political governance. The dependence of wall painting to the field of power, in the height of revolution and simultaneous with its victory, connected this art to the main focus of power, the Mass and revolutionary forces, and was supported and confirmed by the revolution after its consolation and establishment of field of power. Keywords:Post-revolutionary Wall painting, Bourdieu’s Sociology, Social Situation, Field of Power, Capital.