بررسي مباني نظري رويكرد جداسازي در آموزش و پرورش استثنايي ايران

Theoretical basis of exclusion in special education of Iran

اين مقاله مباني نظري رويكرد جداسازي در آموزش و پرورش را مي‌كاود و با تبيين مباني فلسفي اين رويكرد، اصول تربيتي آن را مورد بررسي قرار مي‌دهد و با ژرف‌نگري در اين مباني و اصول، مكتب فلسفي را كه در بروز رويكرد جداسازي نقش اساسي داشته معرفي مي‌كند. در اين پژوهش توصيفي و تحليلي از منابع مختلف حاوي نظريات و مستندات فلسفي و تاريخي صاحب‌نظران و فيلسوفان تربيتي بهره گرفته شده است. در اين پژوهش، نظريات و ديدگاههاي مندرج در كتابها و مقالاتي كه در حوزه مباني فلسفي جداسازي در آموزش و پرورش ارايه گرديده و مجموعه نظرياتي كه در كتابخانه‌ها و پايگاههاي اطلاعاتي در حوزه جداسازي، در دسترس بوده‌اند واكاوي شده‌اند. نتايج اين پژوهش نشان مي‌دهد كه رويكرد جداسازي در آموزش و پرورش استثنايي متاثر از ديدگاه مدرنيسم است كه با توجه به اين رويكرد فلسفي و اجتماعي، وجود برخي پيامدهاي تربيتي و آموزشي اجتناب ناپذير است. با اين تبعات آموزشي و اجتماعي و با عنايت به وضعيت اقليمي كشور و كمي پوشش تحصيلي دانش‌آموزان استثنايي و به ويژه محروم ماندن دانش‌آموزان استثنايي ساكن روستاها از آموزش رسمي، رويكرد جداسازي در نظام آموزش و پرورش توصيه نمي‌شود. بلكه بايست از رويكردي در آموزش و پرورش استفاده شود كه زمينه توسعه هر چه بيشتر پوشش تحصيلي افراد استثنايي را در كشور فراهم كند.

The present study has explored the philosophical bases and principles of exclusive approach in education.Through content analysis of accessible literature of the field, gathered from academic libraries in Tehran and related online sites, the suppositions of the approach and its philosophical roots and principles has presented. Then an accepted philosophy and principles of education in Islamic Republic of Iran has been introduced. By considering the geographical situation of Iran and its educational system, the methods and experiences which have been suggested and executed in exclusive education systems all over the world, it seems that the approach has not the best potential for promoting special needs education in quantitative as well as quailtative aspects in Iran. In this way, the equity in access to and quality of education will not be guaranteed for all Iranian children.