مطالعات باستان‌شناسي به روش مقاومت ويژه و قطبش القايي در شادمهرك نيشابور

Archaeological Studies by Electrical Resistivity and Induced Polarization ‎in Shadmehrak, Neyshabour

نوشتار حاضر نتايج حاصل از مطالعات اخير باستان‌شناسي در نيشابور با استفاده از مقاومت‌ويژه الكتريكي و قطبش‌القايي براي اكتشاف بخشي از شهر مدفون نيشابور كهن را ارايه مي‌نمايد. ‏هدف از اين پژوهش‌ها، اثبات كارآمدي و موثر بودن اين روش‌‌ها در شناسايي ساختار‌ها و بقاياي باستان‌شناسي مدفون در ايران و مكان‌هاي مشابه بوده است كه به طور معمول از خشت و ‏آجر پخته شده ساخته شده‌اند. افزون‌بر چندين نيمرخ (پروفيل) اجرا شده در منطقه، از يك نيمرخ شاهد و نتايج آزمايشگاهي مقاومت ويژه و قطبش القايي بر روي نمونه‌ها نيز استفاده شد. ‏نيمرخ شاهد بر روي بيرون‌زدگي يك ديوار خشتي انجام شده است. مطالعات صورت گرفته نشان مي‌دهد كه اين روش‌ها در شناسايي ساختار‌هايي مانند ديوار، كوره‌هاي كهن و سنگ ‏كف كه مصالح آنها مقدار زيادي رس دارند، بسيار موثر و ارزشمند هستند.‏

In this paper, the results of recent archaeological studies in Neyshabour, Iran, by the application of Electrical Resistivity (ER) ‎and Induced polarization (IP) methods have been presented. The aim of this study was to verify the effectiveness and ‎suitability of these techniques in detecting of the buried archaeological structures and remains in Iran and other similar sites ‎that were mostly constructed out of adobe, mud brick. Several geoelectrical profiles were conducted in addition to IP and ER ‎experiments on the samples and the test profile. The test profile was performed over an adobe-made wall outcrop. This work ‎shows that these methods are so effective and useful for investigating of structures like walls, furnaces and pavements which ‎their materials contain a large amount of clay.‎