توزيع مكاني بيماري مالتيپل اسكلروزيس در استان چهارمحال و بختياريدر يك دوره 20 ساله

Spatial distribution of multiple sclerosis disease

زمينه و هدف: مالتيپل اسكلروزيس (MS) يك بيماري نورولوژيكي مزمن سيستم اعصاب مركزي مي باشد كه بوسيله التهاب، تخريب ميلين و آسيب اكسوني مشخص مي شود. هدف از اين تحقيق تعيين كلي شيوع مكاني-فضايي اين بيماري در استان چهار محال و بختياري مي باشد. روش بررسي: در اين مطالعه توصيفي و تحليلي 479 مورد بيمار كه بين سال هاي 1371 تا پايان سال 1390 بر اساس فاكتورهاي تشخيصي MC Donald WI به طور قطعي در گروه تشخيصي بيماري قرار گرفته بودند وارد مطالعه و اطلاعات سن، جنس، سال تشخيص بيماري و آدرس آن ها از پرونده بيماران استخراج گرديد. پس از جمع آوري اطلاعات بيماري و داده هاي مكاني، شروع به ساختن نقشه توزيع جغرافيايي بيماري نموده و با محاسبه شيوع و استاندارد كردن بيماري بر حسب جمعيت، نقشه شيوع بيماري در شهرستان ها و بخش هاي استان تهيه شد. نقشه سازي در محيط نرم افزار Arc GIS صورت گرفت. براي نقشه سازي شيوع بيماري از روشquantitie (مقادير موجود) استفاده گرديد. يافته ها: شهرستان شهركرد با 7/59% بيشترين و شهرستان كوهرنگ با 1% كمترين تعداد بيماري را داشتند. در بخش هاي بازفت، ميانكوه و منج هيچگونه مورد بيماري وجود نداشت. توزيع بيماري بيشتر در سمت شرق و شمال شرق استان بود. ميزان شيوع در شهرستان شهركرد 95/87 و در لردگان 84/11 در هر صدهزار نفر بود كه بيشترين و كمترين ميزان شيوع را به خود اختصاص داده اند. نتيجه گيري: توزيع و شيوع بيشتر بيماري در نيمه شرقي استان مي تواند به دليل شهرهاي بزرگي همچون شهركرد، بروجن و فرخشهر باشد، لذا به نظر مي رسد MS يك بيماري است كه بيشتر در مناطق شهري شيوع پيدا مي كند، همچنين در اين مطالعه با توجه به شيوع پايين تر بيماري در مناطق سردسير، لازم است در مطالعات بعدي علاوه بر وجود جمعيت، عوامل محيطي مكاني نيز بررسي گردند.

Background and aims: Multiple Sclerosis (MS) is a chronic neurological disease of the central nervous system characterized by inflammation, demyelization and axonal damage. The aim of this study was to estimate the amount of spatial prevalence of this disease in Chaharmahal va Bakhtiari province. Methods: In this descriptive-analytical study, 479 patients with definite diagnosis of MS according to the diagnostic factors of MC Donald WI from 1992 to the end of 2011 were enrolled into the study. The data regarding age, gender, the years of MS diagnosis, and the patients’ address were extracted from their medical files. After gathering of diseases information and location data, it was started to map geographical distribution in the towns and rural regions of the province through calculating the prevalence and standardizing the disease with respect to the population. Mapping was performed in Arc GIS software. For mapping of the disease prevalence, quantitie method was used. Results: Shahrekord (59.7%) and Kuhrang (1%) had the highest and lowest prevalence. In Bazoft, Miankouh, and Monj, no case of MS was observed. The disease prevalence tended to exist in east and northeast of the province. The rate of prevalence in Shahrekord and Lordegan was 87.95 (highest) and 11.84 (lowest) per one hundred thousand people, respectively. Conclusions: The distribution and prevalence of MS in eastern half of the province could be attributed to the presence of large cities such as Shahrekord, Borujen and Farokhshahre. It is likely that MS is a disease being mainly prevalent in urban regions. Moreover, regarding the lower prevalence of disease in cold region in this study, it is necessary to investigate of environmental, locational factors in addition to the population in the next studies.