ارزيابي ارگونوميكي وضعيت بدن Posture در حين كار به روش ارزيابي سريع تمامي اندام‌هاي بدن و شيوع اختلالات اسكلتي– عضلاني در دانشجويان دندان‌پزشكي

Ergonomic assessment of body posture during work using the Rapid Entire Body Assessment method and prevalence of musculoskeletal disorders in dental students

چكيده مقدمه: احتمال بروز اختلالات اسكلتي- عضلاني در حرفه‌ي دندان‌پزشكي به‌واسطه‌ي وجود حركات تكراري و طولاني مدت انجام آن‌ها و نيز برخي وضعيت‌هاي كاري نامناسب ارگونوميكي قابل توجه است، به‌همين سبب شناسايي وضعيت‌هاي نامناسب و ميزان خطر شاغلين اين حرفه از اهميت به‌سزايي برخوردار است. هدف از اين مطالعه ارزيابي ارگونوميكي وضعيت بدن در حين كار به روش Rapid Entire Body Assessment (REBA) دانشجويان دندان‌پزشكي دانشگاه علوم پزشكي اصفهان بود. مواد و روش‌ها: اين مطالعه از نوع توصيفي- تحليلي و به لحاظ زماني مقطعي بود كه بر روي نمونه‌ي تصادفي شامل 70 نفر (34 زن و 36 مرد) از دانشجويان دندان‌پزشكي دانشگاه علوم پزشكي اصفهان انجام گرفت. براي تعيين شيوع اختلالات اسكلتي- عضلاني از پرسش‌نامه نورديك استفاده شد، سپس ارزيابي وضعيت‌هاي كاري دانشجويان به روشREBA با مشاهده‌ي مستقيم محقق به مدت 20 تا 30 دقيقه صورت گرفت و اطلاعات ثبت گرديد. داده‌ها به صورت درصد فراواني نسبي و ميانگين گزارش گرديد. تجزيه و تحليل داده‌هاي پرسش‌نامه با استفاده از نرم‌افزار SPSS و آزمون آماري مجذور كاي انجام شد و جهت مقايسه‌ي ميانگين نمرات به تفكيك جنسيت از آزمون Mann-Whitneyاستفاده شد. يافته‌ها: شايع‌ترين اختلالات اسكلتي-عضلاني در دانشجويان با 2/41 و 7/31 درصد به‌ترتيب مربوط به شانه و قسمت تحتاني پشت بود. ميانگين نمراتREBA در سمت چپ و سمت راست بدن13/0 و 01/0 بود. وضعيت بدن 90% و 10% دانشجويان به‌ترتيب در سطح خطر متوسط و بالا قرار داشت. وضعيت كاري دانشجويان هنگام جراحي از خطر بالايي برخوردار بود. تفاوت معني‌داري ميان نمراتREBA دو جنس وجود نداشت (239/0 = p value). نتيجه‌‌گيري: طبق نتايج مطالعه‌ي حاضر، با توجه به سطح خطر متوسط و بالاي افراد مورد مطالعه، دانشجويان دندان‌پزشكي نيازمند آموزش مداخله‌ي ارگونوميكي مي‌باشند. كليد واژه‌ها: وضعيت بدن، اختلال اسكلتي- عضلاني، دندان‌پزشك

Abstract Introduction: The incidence of musculoskeletal disorders in the dental profession is high due to long-term repetitive movements and some inappropriate ergonomic working conditions. Therefore, it is important to identify inappropriate positions and risk factors in dental practitioners. The aim of this study was to evaluate ergonomic body posture during work using Rapid Entire Body Assessment (REBA) method in dental students in Isfahan University of Medical Sciences. Materials and methods: The subjects in this cross-sectional descriptive-analytical study were randomly selected from dental students in Isfahan University of Medical Sciences and consisted of 70 students (34 females and 36 males). To determine the prevalence of musculoskeletal disorders Nordic questionnaire was used. To assess students status during work using REBA method the researcher directly observed the students for 20 to 30 minutes and data was recorded. Data was reported as percentages of relative frequencies and the means and analyzed with SPSS using chi-squared test. Mann-Whitney test was used for the comparison of REBA mean scores separately for genders. Results: The most common musculoskeletal disorders in students were related to the shoulder the lower back with 41.2% and 31.7%, respectively. The mean REBA scores on the left and right sides were 5.13 and 5.01, respectively. Body posture was at the moderate and high risk levels in 90% and 10% of the students, respectively. Students’ posture during surgery was at a high risk level. There were no significant differences between REBA scores of male and female students (p value = 0.239). Conclusion: Based on the results of the present study, considering the moderate and high risk levels of subjects, the students need ergonomic intervention to prevent musculoskeletal disorders. Key words: Dentist, Musculoskeletal disorder, Posture