بررسي نماد براق در مكتب هاي هرات و تبريز (2)

Cotterel, Arthur&Rashel Storm,The Ultimate Encyclopedia Of Mythology, London, Hermes House: 2005

اسطوره، دريچه اي به تجربه هاي ماورايي است؛ تجربه هايي كه فراسوي استدلال هاي عقلي مي نشيند. بنابراين، بهترين بستر براي بيان تجربيات عميق انسان در برقراري ارتباط با مبدا هستي است؛ زيرا، تجربياتي ژرف مانند معراج حضرت پيامبر، به استدلال هاي منطقي تمكين نمي كنند. حيوانات تركيبي در دنياي اساطير نقشي مهم ايفا مي كنند و بُراق -مركب حضرت پيامبر در شب معراج- در ميان حيوانات تركيبي اساطيري، نمونه اي نادر به عنوان واسطه ي تحقّق تجربه هاي ماورايي انسان است و مفاهيم نمادين بسياري را در خود نهفته دارد. مضمون معراج حضرت پيامبر از دوره ي ايلخاني مورد اقبال هنرمندان واقع شد و در دوران تيموري و صفوي شاهكارهايي در اين زمينه آفريده شدند. در اين مقاله نمونه هايي از براق در نگاره هاي دو مكتب مورد مقايسه قرار گرفته است. هنرمندان با در نظر داشتن روايات و آثار ادبي و بهره گيري از سنت هاي تصويري مكتب مربوط و خلاقيت خود به ترسيم براق همت گماشته اند. براق در نگارگري هرات گاه زيبايي صرف و گاهي شكوه را به نمايش مي گذارد و هنرمند در نگارگري تبريز (2) زيبايي و شكوه را با هم مي آميزد و در وجود براق عرضه مي كند.

Myth is a window into the metaphysical experience, experiences which are beyond rational reasoning and therefore provide us with the best background to express profound human experience of communication with the source of creation, since profound experiences such as Miraj of Prophet Muhammad defy rational reasoning. Fabulous beasts play an important role in the world of mythic and Boraq Prophet Muhammadʹs vehicle in the night of Miraj, is a unique example of mythical fabulous beasts which act as an intermediary realization of humanʹs metaphysical experience and encapsulate many symbolic concepts. The subject of Miraj, began to entice artists in the era of Ilkhans and some masterpieces were created in Teimuri and Safavid eras. In the present article, some illustrations of Boraq typical of two painting schools are compared.