بررسي تاثير آموزش همتا محور بر ميزان افسردگي بيماران مبتلا به بيماري مولتيپل اسكلروزيس

The effect of peer-led education on depression of multiple sclerosis patients

مقدمه: مولتيپل اسكلروزيس يك بيماري مزمن و تحليل برنده سلول‌هاي عصبي مركزي است كه باعث افسردگي در بيماران مي‌گردد و افراد گروه همتا بهتر مي‌توانند همتايان خود را به انتخاب رفتارهاي بهداشتي مناسب تشويق نمايند. اين مطالعه با هدف تعيين تاثير آموزش همتا محور بر افسردگي بيماران مولتيپل اسكلروزيس در سال 1390 انجام گرديد. روش: در اين مطالعه نيمه تجربي پس از نمونه‌گيري 110 بيمار مبتلا به مولتيپل اسكلروزيس به روش غيرتصادفي در دسترس انتخاب گرديدند، نمونه‌ها به صورت تصادفي در دو گروه شاهد و مداخله تخصيص داده شدند. محيط پژوهش انجمن ام اس ايران بود. پس از آماده كردن گروه همتا، 6 جلسه آموزشي توسط افراد همتا براي گروه مداخله در طي 6 هفته انجام شد. جهت سنجش افسردگي از پرسشنامه بك استفاده گرديد كه قبل و بعد از 4 ماه در هر دو گروه تكميل گرديد. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS v.16 و آزمون‌هاي آماري كاي‌دو، تي‌زوجي و تي‌مستقل آناليز گرديدند. يافته‌ها: ميانگين امتياز افسردگي بين دو گروه قبل از مداخله با آزمون آماري تي‌مستقل اختلاف معناداري نشان نداد. ليكن بعد از اجراي مداخله اين تفاوت بين دو گروه در ميانگين امتياز افسردگي معنادار شد (001/0=p). آزمون تي‌زوجي اختلاف معناداري در ميانگين امتياز افسردگي بيماران گروه مداخله بعد از آموزش همتا محور نشان داد (000/0=p)، در حالي كه همين آزمون اختلاف معناداري در ميانگين امتياز افسردگي بيماران گروه شاهد نشان نداد. نتيجه‌گيري: آموزش همتا محور باعث كاهش افسردگي بيماران مولتيپل اسكلروزيس گرديد. لذا استفاده از اين رويكرد آموزشي در بيماران مولتيپل اسكلروزيس و بيماران مبتلا به بيماري‌هاي مزمن توصيه مي‌شود.

Introduction: Multiple Sclerosis is a chronic and degenerative disease related to the central nervous system that causes depression in patients. Peer group can better encourage their peers to select the appropriate behavior. This study aimed to determine the impact of peer-led education on depression of multiple sclerosis patients in 2011. Methods: This quasi-experimental study was performed by selecting 110 multiple sclerosis patients and allocation of randomized two groups of tests and control groups (each group included55 patients).The MS Society of Iran was the research environment. After preparing the peer group, six training sessions were held during six weeks by peer group for the test group. Data collection tool was a questionnaire named Beck Depression Inventory (BDI) to assess patients’ depression; this was completed by both groups before and4months after the program. The data were analyzed using SPSS v.16 software and chi-square test, paired T and independent T. Results: There was no significant difference in depression score between two groups before intervention but the difference was shown significant between two groups after intervention using independent t test (P=0.001). Pair t test showed a significant difference in the depression reduction in the test group after peer group performance (P=0.000), whereas the same test showed no significant difference in the control group. Conclusion: Peer-led education caused depression reduction in patients with MS. Hence use of this teaching method in multiple sclerosis and patients with chronic diseases is recommended.