بررسي برهمكنش مواد فعال سطحي دوپيكره و مواد رنگزاي آلي براي افزايش حلاليت رنگ در ميسل هاي مواد فعال سطحي

The investigation of gemini surfactants-organic dye interaction: formation of ion-pairs and the anionic dye solubility in micelles

در اين مطالعه، برهم كنش بين رنگ آنيوني سان‌ست زرد و دو ماده فعال سطحي كاتيوني دودسيل تري متيل آمونيم برمايد دوپيكره با واصل‌هاي سه و شش كربنه (3و6 s=12-s-12) گزارش شده است. از طيف بيني جذبي مريي – فرابنفش و اندازه‌گيري رسانايي سنجي، به عنوان روش‌هاي تجربي استفاده شده است. در غلظت‌هاي بسيار كم ماده فعال سطحي، رنگ سان‌ست زرد، تشكيل زوج يون‌هاي رنگ- ماده فعال سطحي را مي‌دهد. نتيجه‌هاي به دست آمده نشان مي‌دهند كه ماده فعال سطحي دوپيكره با طول فضاساز كوتاه، بيشترين برهم كنش را با رنگ آنيوني دارد. اين نوع برهم كنش‌ها بين رنگ- ماده فعال سطحي باعث تغيير طيف‌هاي الكتروني و تغيير ساختار تك لايه و ميسلي ماده فعال سطحي مي‌شوند. همچنين افزايش غلظت ماده فعال سطحي دوپيكره با طول فضاساز كوتاه، (زير نقطه CMC)، باعث يك جابجايي قرمز (باتوكروميك) مي‌شود. اين نتيجه به دليل برهم‌كنش‌هاي موجود بين رنگ و ماده فعال سطحي دوپيكره است. جابجايي باتوكروميك، مربوط به ساختار خطي رنگ و وجود دو گروه سولفانات است، كه منجر به انحلال پذيري بيشتر رنگ در آب مي‌شود و برهم‌كنش‌هاي آبگريزي كمتري با ماده فعال سطحي دوپيكره نشان مي‌دهند. در غلظت‌هاي پايين ماده فعال سطحي دوپيكره، بيشتر برهم‌كنش‌ها از نوع الكترواستاتيك، بين رنگ آنيوني و ماده فعال سطحي كاتيوني است.

In the present research, the experimental study of the interaction of an anionic azo dye, Sunset Yellow (SSY), with two cationic Gemini Surfactants with different spacer (s=3, 6) and dodecyl trimethyl ammonium bromide (DTAB) are reported. UV-vis spectroscopy, zeta potential and Surface Tension as the experimental methods are used. The SSY dye could forms dye – surfactant ion- pairs with cationic surfactant species in solution, at the surfactant concentrations far below the critical micelle concentration of the individual surfactant. The obtained results indicate that the Gemini surfactants with short spacer show strongest interaction with dye in binary mixtures. Both of dye-surfactant aggregation and dye aggregation are responsible for the change of electronic spectra and monolayer – micellar properties.