ساختار فيزيكي – كالبدي شهرها و نقش آن در ترافيك شهري (مطالعه موردي: شهر بروجرد)

Skeleton-physical structure and its role in urban traffic (case study Boroujerd city)

ترافيك به عنوان يكي ازمهم ترين چالش هاي شهري است كه گريبانگير شهرها به خصوص شهرهاي كشورهاي در حال توسعه شده است. مشكل ترافيك ناشي از رشد روز افزون شهرنشيني و توسعه ي فيزيكي و كالبدي شهرها در ابعاد عمودي و افقي و ازدياد وسايط نقليه و سيستم شبكه معابر نامناسب و نابساماني سيستم حمل و نقل عمومي شهر و از طرفي مكانيابي نامناسب كاربري اراضي در سطح شهر به خصوص تجمع كاربري هاي سفرزا در بخش مركزي شهرها به عنوان نقطه ثقل و جاذب سفر در طول روز مي گردد شهر بروجرد در سيستم شبكه شهري ايران در رتبه- اندازه شهرهاي متوسط(مياني) قرار مي گيرد و با توجه به شكل و طرح شهر، شهر بروجرد شكل متمركز و هسته اي دارد و مشكل ترافيك اينگونه طرح شهري در بخش مركزي شهر به وجود مي آيد. اين شهر باوجود رشد وتوسعه فيزيكي و بي توجهي به بخش مركزي مكانيابي نامناسب كاربريهاي سفرزا از جمله: تجاري، آموزشي، اداري، خدماتي، بهداشتي- درماني و...)در هسته مركزي متراكم شده اند. از طرفي شبكه معابر در اين منطقه شهري كم عرض و كشش و سطح سرويس وسايط نقليه و جمعيت امروزي را ندارند. با استفاده از نرم افزارهاي مورد استفاده در اين پژوهش ArcGIS، Auto cad ،Excel،Spss توانستيم با جمع آوري اطلاعات و پايگاه داده ها و تحليل داده ها در محيط هاي نرم افزاري به خصوص نرم افزار تحليلي GIS گره هاي ترافيكي و خيابان هايي كه با بحران ترافيك مواجه اند مشخص كنيم. به طور كلي نتايج اين پژوهش نشان داد كه شبكه هاي ارتباطي و سيستم حمل و نقل شهري رابطه اي متقابل با كالبد فيزيكي و الگوي فضاي شهري دارد همچنين ساختار كالبدي شهر و شبكه ي معابر Land use و نابساماني سيستم هاي حمل و نقل عمومي از عوامل اصلي به وجود آمدن ترافيك شهر بروجرد به خصوص در بخش مركزي شده است.

Traffic is an important urban challenge that cities of developing countries face it.Traffic problem is resulted from the increasing growth of urbanization and the inefficiency of the skeleton and physical development of cities in the vertical and horizontal dimensions. Furthermore, the increasing number of vehicles and unsuitable passage network system as well as the ravage of the cityʹs public transport system and unsuitable localization of land use in the city level, especially transportation equipment jam in the central part of the city can be considered as gravity point and attraction for travel during day which help devastating the city’s potentials. Boroujerd is located among the medium sized cities in Iranian urban network system, which with respect to the design of city, has a centralized form and traffic problem. The problems of such cities are fairly clear in the central part of city. This city, despite of its physical development and growth, has ignored central inappropriate localization of transportation vehicles as well as city facilities such as businesses, educational and administrative services and health services which are centralized in the center of city. The passage network in this medium urban city doesnʹt have enough capacity for daily population and vehicles transportation. In order to evaluate the potential effects of these pressing problems, the present research has deployed software, namely ArcGIS،AuTOCAD ،Excel،SPSS to investigate the problem. The collected information was analyzed in order to distinguish the most problematic areas which need immediate concern. The results of this research showed that the communication networks and urban transportation system have meaningful relationship with physical skeleton and space pattern of the city. The skeleton structure of the city and passage network land use and public transportation system were recognized as unsuitable among main factors which had led to the current condition.