اثر مصرف تقسيطي نيتروژن و دزهاي علف كش ايمازامتابنزمتيل بر رقابت گندم با علف‌هاي هرز

The Effect of Split Application of Nitrogen and Herbicide Doses on Yield and Yield Components of Wheat in Competition with Weeds

بررسي تاثير تقسيط نيتروژن و دز علف كش مصرفي بر عملكرد و اجزاي عملكرد گندم در شرايط رقابت با علف‌هاي هرز، با انجام آزمايشي در قالب طرح اسپليت پلات بر پايه بلوك كامل تصادفي با 3 تكرار در هنرستان كشاورزي سبزوار به عمل آمد. تيمارهاي مورد مطالعه شامل نحوه مصرف 150 كيلوگرم نيتروژن خالص در هكتار از منبع اوره، با سه روش (30 درصد به هنگام كاشت و 70 درصد در زمان ساقه رفتن (T1)، 25 درصد هنگام كاشت، 25 درصد در زمان پنجه زني و 50 درصد در زمان ساقه رفتن (T2) و 25 درصد هنگام كاشت، 50 درصد در زمان پنجه زني و 25 درصد در زمان ساقه رفتن (T3) و مقدار مصرف علف كش دو منظوره ايمازامتابنزمتيل (آسرت) در پنج سطح در دزهاي 0، 25، 50، 75 و 100 درصد از دز توصيه شده در هكتار بودند. مقدار مصرف علف كش 700 گرم ماده موثره در هكتار از فرمولاسيون سوسپانسيون 25% بود كه در مرحله پنجه زني گندم استفاده شد. نتايج حاصل از اين آزمايش نشان داد كه عملكرد و اجزاي عملكرد و جمعيت علف‌هاي هرز تحت تاثير دزهاي مصرفي علف كش قرار گرفتند. افزايش دز مصرفي علف كش، تاثير مثبت معني داري روي عملكرد بيولوژيك و عملكرد اقتصادي گندم داشت. نتايج همچنين نشان داد كه تعداد سنبله گندم در واحد سطح به جاي اينكه تحت تاثير ميزان دز مصرفي علف كش قرار گيرد، تحت تاثير تقسيط نيتروژن قرار گرفت. بيشترين تعداد سنبله در واحد سطح، وزن هزار دانه، عملكرد اقتصادي، از تيمار مصرف نيتروژن 25 درصد به هنگام كاشت، 50 درصد در زمان پنجه زني و 25 درصد در ساقه رفتن و دز توصيه شده علف كش در شرايط رقابت با علف هرز به دست آمد. با توجه به نبود اختلاف آماري معني داري بين دز توصيه شده و كاهش 25% دز توصيه شده مي توان گفت كه استفاده از دز 75% توصيه شده علف كش دو منظوره ايمازامتابنزمتيل (56/0 ليتر ماده موثر در هكتار) و مصرف 150 كيلوگرم در هكتار نيتروژن خالص به صورت 25 درصد هنگام كاشت، 50 درصد در زمان پنجه زني و 25 درصد در هنگام ساقه رفتن افزايش عملكرد اقتصادي را موجب مي شود.

In this study, the effect of split application of nitrogen and herbicide doses on the yield and yield components of wheat as infested with weeds were evaluated at the Research Field of Motahari Agricultural School of Sabsevar, Iran. The experiment was conducted in split plot with three replications. The three split applications of 150 kg.ha-1 of nitrogen as urea [30% at planting and 70% at stem elongation (T1), 25% at planting, 25% at tillering and 50% at stem elongation (T2), 25% at planting, 50% at tillering and 25% at stem elongation (T3)] were assigned to main plots, and five doses of herbicide applications (0, 25, 50, 75 and 100 % of recommended dosage of Imazamethabenz-methyl) to sub- plots. The results showed that herbicide doses significantly affected yield and yield components of wheat and weed population. Increasing of herbicide doses affected biological and grain yield of wheat positively. The results also indicated effect of nitrogen application methods were more pronounced than that of herbicide doses. The highest spike per m2, thousand grain weight, biologic and grain yield, as well as the least number of infertile spikelet, were obtained by T3 treatment of nitrogen fertilization and herbicide application at recommended doses. These results suggested that 75% recommended dosage of Imazamethabenz-methyl and application of nitrogen by using T3 treatment would increase, economic yield of wheat.