پيش‌بيني تغييرات توسعه‌ شهري شهرستان نوشهر با استفاده از مدل LUCIA

Forecasting of Urban Development changes in Noshahr County using LUCIA Model

كاربري زمين به عنوان يكي از ابزارهاي برنامه‌ريزي همواره مورد توجه برنامه‌ريزان شهري و منطقه‌اي بوده است. اين ابزار سعي در شناخت ميانكنش پيچيده‌ي بين جامعه‌ي بشري و محيط‌زيست دارد تا از اين طريق بتواند رابطه‌اي منطقي بين نيازهاي توسعه‌اي بشر و معيارهاي زيست‌محيطي برقرار كند. در اين پژوهش سعي شده تا با استفاده از مدل كاربري LUCIA كه مدلي تلفيقي از محرك‌هاي اقتصادي-اجتماعي و زيست‌محيطي است به دو سوال اساسي در مورد تغيير كاربري زمين كه همانا «چگونگي تغيير» و «موقعيت تغيير» را هدف قرار مي‌دهد، پاسخ دهد. با توجه به ساختار دو سطحي مدل، در سطح اول از متغيرهاي زيست‌محيطي به عنوان سنجه‌اي جهت ظرفيت سنجي مناطق مختلف، در ميزان تغييرپذيري استفاده مي‌شود و در سطح دوم متغيرهاي اقتصادي-اجتماعي را به عنوان محرك‌هاي اصلي تغيير كاربري بررسي مي‌كند. روش تحقيق از لحاظ هدف تحقيق از نوع كاربردي و بر حسب روش‌شناختي از نوع تحقيقات تحليل-توصيفي است. در جمع‌آوري و طبقه بندي داده‌ها و اطلاعات، از روش كتابخانه اي-اسنادي استفاده شده است. چارچوب و روش تحليل اين پژوهش بر مبناي چارچوب مدل مفهومي مدل تغيير كاربري زمين LUCIA قرارگرفته و با استفاده از داده‌هاي موجود شهرستان نوشهر مدل اجرا و خروجي‌هاي آن براي توسعه‌ي شهري تحليل شده است. نتايج خروجي اين مدل پاسخ سوالات تحقيق را به خوبي بيان مي‌كند و نشان مي‌دهد كه مناطق پيراموني سكونتگاه‌ها به خصوص مناطق پر جمعيت و همين طور مناطق اطراف تاسيسات زيرساختي براي تغيير كاربري زمين به توسعه‌ي شهري مستعدترند؛ و در نهايت با توجه به شرايط زيست‌محيطي و اجتماعي-اقتصادي تنها 14 در صد از كل مساحت شهرستان داراي شرايط بسيار مناسب براي تغيير كاربري زمين به توسعه‌ي شهري تشخيص داده شده است.