پديد آورندگان :
سامتي، مهسا نويسنده دانشجوي كارشناسي ارشد گروه مهندسي آبياري و آباداني دانشگاه تهران sameti, mahsa , قهرمان، نوذر نويسنده ghahreman, nozar , قرباني، خليل نويسنده استاديار گروه مهندسي آب دانشگاه كشاورزي و منايع طبيعي گرگان ghorbani, khalil
كليدواژه :
هارگرويز- ساماني , آناليز حساسيت , پنمن-مانتيث , مدل درختي , داده كاوي
چكيده فارسي :
دراين تحقيق توانايي مدل درختي M5 براي تخمين تبخير- تعرق مرجع در دو ايستگاه هواشناسي شيراز و كرمانشاه مورد ارزيابي قرار گرفت. داده هاي مورد استفاده شامل متغيرهاي متوسط دماي هوا ، ساعت آفتابي، بارش، دماي نقطه شبنم، رطوبت نسبي، سرعت باد و فشار بخار واقعي روزانه بود. در اين تحقيق دو روش پنمن-مانتيث و هارگرويز-ساماني به منظور مقايسه انتخاب و عملكرد مدل درختي M5 به عنوان روشي جديد براي برآورد تبخير-تعرق بررسي شد. نتايج نشان داد كه در هر دو ايستگاه، مدل درختي M5 در تخمين تبخير- تعرق پتانسيل نسبت به هر دو روش داراي عملكرد مناسبي بود اما توانايي آن در تخمين تبخير- تعرق به روش پنمن-مانتيث (ايستگاه شيراز: 346/0 ,RMSE=975/0 =، ايستگاه كرمانشاه: 362/0 ,RMSE=973/0 =) نسبت به روش هارگرويز-ساماني(ايستگاه شيراز: 844/0 ,RMSE=837/0 =) ايستگاه كرمانشاه: 775/0 ,RMSE=98/0 =) بالاتر شد. آناليز حساسيت نشان داد در روش پنمن-مانتيث در ايستگاه شيراز متغيرهاي متوسط دماي هوا، ساعت آفتابي، دماي نقطه شبنم، متوسط سرعت باد و در ايستگاه كرمانشاه دماي هوا، ساعت آفتابي، متوسط سرعت باد، رطوبت نسبي و دماي نقطه شبنم، بيشترين تاثير را داشتند.
چكيده لاتين :
The capability of M5 model tree in estimating reference evapotranspiration in two stations, namely, Shiraz and Kermanshah, was studied. The daily weather data including mean air temperature, sunshine hours, precipitation, dew point temperature, mean relative humidity, wind speed and actual vapor pressure were collected and used as input variables for daily estimation of potential evapotranspiration by Penman-Montieth and Hargreaves-Samani equations. As the main goal of this study, the performance of M5 model tree in predicting reference evapotranspiration was evaluated. The results showed that the skill of M5 model in predicting ET by both methods was high but its performance in predicting Penman-Montieth values was relatively more, with R2 of 0.975 and 0.973 and RMSE values of 0.346 and 0.361 for Shiraz and Kermanshah, respectively, while the corresponding values for Hargreaves-Samani equation were Shiraz:R2=0.837, RMSE=0.844, and Kermanshah:R2=0.979, RMSE= 0.774. Sensitivity analysis revealed that the most significant variables in Penman-Montieth equation in Shiraz station were, respectively, air temperature, dew point, sunshine hours, and wind, while in Kermanshah station, important factors were air temperature, sunshine hours, wind, relative humidity, and dew point, respectively. Further studies are recommended in other climates for more scrutiny.
