بررسي غلظت سرب، كروم و جيوه در رودخانه كشف رود، خاك و برخي محصولات كشاورزي

Concentration of Pb, Cr, and Hg in Kashaf Rood River Water, River Bank Soils, and Two Crops

رودخانه كشف رود كه از داخل شهرمشهد عبور مي كند يك رودخانه فصلي بوده و به طور دايم مورد هجوم انواع فاضلاب هاي خانگي، تجاري، صنعتي وكشاورزي قرار مي گيرد. در اين تحقيق، براي بررسي رودخانه 5 ايستگاه در طول رودخانه انتخاب، و در بهار سال 1391 از آب رودخانه نمونه برداري شد. هم چنين از برخي محصولات كشاورزي و خاك آن ها نيز نمونه برداري و ميزان فلزات سنگين درآن ها اندازه گيري شد. اختلاف ميانگين غلظت هر فلز سنگين، در نمونه هاي آب با حداكثر مجاز آن براي مقاصد آشاميدن، آبياري و حيات آبزيان به وسيله آزمون آزمون استيودنت (درسطح اطمينان 95%)، مقايسه شد. نتايج نشان كه براي فلز سرب اختلاف معني داري در آب رودخانه و حداكثر مجاز براي مقاصد آشاميدن، كشاورزي و حيات آبزيان وجود دارد. در تمامي ايستگاه ها اختلاف معني داري در سطح 95% براي كروم با حدكثر مجاز براي مقاصد آشاميدن، كشاورزي و حيات آبزيان بدست آمد. هم چنين ميزان جيوه به طور معني داري از حداكثر مجاز براي مقاصد آشاميدن در تمامي ايستگاه ها به جز ايستگاه 2(پركند آباد) بالاتر بدست آمد. مقدار كروم در بذرگندم و برگ ذرت بسيار پايين تر از حد مجاز بدست آمد. همبستگي معني داري در سطح 95% بين غلظت سرب در خاك، بذرگندم و برگ ذرت بدست نيامد(05/0P > )، در حالي كه همبستگي معني داري در سطح 95% بين غلظت كروم در خاك، بذرگندم و برگ ذرت بدست آمد) 05/0 > P)، هم چنين همبستگي معني داري بين غلظت جيوه در خاك، بذرگندم و برگ ذرت در سطح 95% وجود نداشت (05/0 < P).

Kashaf Rood River, which passes through Mashhad city, is a seasonal river constantly attacked by all kinds of municipal, industrial, and agricultural wastes. In this research, 5 stations were selected along the river and water was sampled for analysis in spring 2012. Some crops and their soil were also sampled for measurement of heavy metals. Mean of the concentration of each heavy metal was compared in water samples with its maximum permissible amount for drinking, irrigation, and aquatic life, using Student’s t-test (in confidence level of %95). Results showed that there was significant difference between concentration of Pb and Cr in water of the river and the maximum permissible amount for drinking, irrigation, and aquatic life.. The amount of Hg was obtained to be higher than the maximum permissible amount for drinking in all stations, except for station 2 (Parkand Abad). Amount of Cr in wheat seed and corn leaf was much lower than the permissible limit. No significant correlation between concentration of Pb in soil, wheat seed, and leaf of corn was obtained at confidence level of %95 ( P > 0.05), while significant correlation between concentration of Cr in soil, wheat seed, and corn leaf was obtained at confidence level of %95 ( P > 0.05). There was no significant (P > 0.05) correlation between concentration of Hg in soil, wheat seed, and corn leaf.