تاثير آموزش و پيگيري از طريق ارسال پيامك بر خودكارآمدي بيماران تحت همودياليز

Assessment the effect of small message service (SMS) follow up on self efficacy in dialysis patients

مقدمه: مشكلات ناشي از دياليز تغييرات چشمگيري در زندگي اين بيماران ايجاد مي‌كند. درمان بيماران دياليزي بدون مشاركت خود بيمار و انجام برخي فعاليت‌هاي خودمراقبتي نمي‌تواند به اندازه كافي موثر باشد. افزايش ميزان خودكارآمدي مي‌تواند سبب افزايش پيروي از رژيم درماني شود و از اين طريق علايم فيزيكي و رواني بيمار را كاهش دهد. اين مطالعه با هدف بررسي تاثير آموزش و پيگيري از طريق پيامك بر خودكارآمدي بيماران دياليزي انجام شد. روش: در اين كارآزمايي باليني 70 نفر از بيماران دياليزي به طور تصادفي به دو گروه آموزش حضوري (35 نفر) و آموزش همراه با پيگيري (35 نفر) تخصيص داده شدند. به هر دو گروه آموزش‌هاي رفتارهاي خودمراقبتي به صورت حضوري داده شد و در گروه پيگيري بعد از آموزش، هفته‌اي 6 بار به مدت 6 هفته پيامك يادآور ارسال گرديد. با استفاده از پرسشنامه، خودكارآمدي بيماران قبل و بعد از آموزش و بعد از گذشت 6 هفته در هر دو گروه اندازه‌گيري شد. با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته اطلاعات دموگرافيك و بيماري، ميزان خودكارآمدي و ميزان رضايتمندي آن‌ها از اين روش آموزشي و پيگيري، مورد بررسي قرار گرفت. جهت روايي صوري، پس از مطالعه و مرور متون مرجع و منابع معتبر، پرسشنامه و مباحث بوكلت آموزشي تهيه شد سپس در اختيار ده نفر از اعضاي هيات علمي قرار گرفت و جهت پايايي از ضريب آلفاي كرونباخ استفاده شد كه با ضريب 79% مورد تاييد قرار گرفت. داده‌ها با استفاده از SPSS v.20 و آزمون تي‌تست زوجي و مستقل مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته‌ها: دو گروه از نظر مشخصات دموگرافيك و نمره خودكارآمدي قبل از انجام مداخله همسان بودند. بين ميانگين خودكارآمدي قبل از آموزش (93/9?72/41) با 2 هفته بعد از آموزش (23/10?24/46) در ميان همه افراد شركت‌كننده اختلاف معناداري وجود داشت (000/0=p). ميانگين و انحراف معيار تغييرات خودكارآمدي در گروه آموزش 43/9?88/1 و در گروه آموزش به همراه پيگيري 5/9?62/6 بود كه نشان‌دهنده افزايش معناداري در تغييرات خودكارآمدي بيماران دياليزي در گروه پيگيري بود (000/0=p). نتيجه‌گيري: نتايج اين مطالعه نشان داد كه، آموزش همراه با پيگيري از طريق پيامك در بيماران تحت درمان با همودياليز در ارتقا خودكارآمدي موثرتر است. با توجه به مقرون به صرفه و موثر بودن اين روش، جهت پيگيري بيماران دياليزي پيشنهاد مي‌گردد.

Introduction: Dialysis therapy and its side effect is a major health problem yet. Dialysis canʹt cause patients survival alone and along with that, patient should adhere to therapy regimen and following up of that by health provider is essential. High self efficacy leads to high adherence and reduce mental and physical wellbeing. The aim of this study is assessment the effect of SMS follow up on self efficacy of dialysis patients. Method: This study is a clinical. 70 dialysis patients were randomly assigned to two groups (training and training with follow up). Both groups were given training in person with the disease in through two sessions and for the follow-up group after training were sent text messages 6 times a week for 6 weeks. Using a check list, the self efficacy of patients was measured before and after training and after 6 weeks in both groups. Demographic data and patient satisfaction rates were evaluated using a questionnaire. In order to face validity, reference text books and reliable and valid literature were reviewed. Alpha cronbakh 79% was determined for reliability. Data in the two groups was analyzed using t test and chi-square (SPSS v.20). Results: The mean self efficacy score in comparison of before and after 2 weeks of training with the training group (P=0.000) and follow-up group (P=0.000), there was a significant difference. There was significant difference in Mean self efficacy score differences between before and after 6 weeks of training in the training group (1.88±9.43) and in follow-up group (6.62±9.5). Conclusion: Training with follow-up through text messages in hemodialysis patients could possibly be effective in reducing the problems of patients with self efficacy. The cost-effectiveness of this method is recommended to follow hemodialysis patients.