كارآيي بيروني شاخه فني و حرفه‌اي آموزش متوسطه شهرستان شهركرد بر مبناي دو شاخص اشتغال و ادامه تحصيل فارغ‌التحصيلان

The Efficiency of Technical and Vocational Education of High School Level Based on Two Indicators of Employment and Persuing Higher-Education in Shahrkord (1375-1380)

نيروي انساني كارآزموده يكي از عوامل تعيين كننده رشد و توسعه كشورها به حساب مي آيد. آموزش متوسطه فني و حرفه‌اي از بخش‌هاي موثر در تربيت نيروي انساني ماهر و نيمه ماهر است. بررسي كارآيي بيروني اين آموزش‌ها براي تمامي سياست‌گذاران و برنامه‌ريزان آموزشي حايزاهميت است، از اين‌رو، تحقيق حاضر به بررسي كارآيي بيروني آموزش‌هاي فني و حرفه‌اي شهرستان شهركرد طي سال‌هاي 1375تا80 پرداخته است و شاخص‌هاي مورد بررسي تحقيق، نرخ اشتغال فارغ‌التحصيلان بر حسب نوع و محل اشتغال و نرخ پذيرفته شدن در مراكز آموزش عالي بر حسب مقاطع و مراكز تحصيلي بوده است. روش تحقيق، توصيفي- تحليلي و جامعه آماري آن تمامي فارغ‌التحصيلان چهار دوره آموزش متوسطه فني و حرفه‌اي شهرستان شهركرد به تعداد 2346 نفر(ورودي سال‌هاي تحصيلي76-1375؛ 77-1376؛ 78-1377 و 79-1378) بوده است؛ نمونه تحقيق بر مبناي فرمول برآورد حجم نمونه، 400 نفر برآورد شده و با استفاده از نمونه‌گيري متناسب با حجم هر طبقه، به صورت تصادفي انتخاب شده‌اند. براي شناسايي فارغ‌التحصيلان و دستيابي به آنان و كسب اطلاعات، از پرونده‌هاي تحصيلي استفاده شده است. ابزار گردآوري داده‌هاي پژوهش، يك فرم مصاحبه با فارغ‌التحصيلان (برمبناي پرسشنامه بسته پاسخ) بوده است كه روايي محتوايي آن توسط چند تن از اعضاي هييت علمي دانشگاه مورد تاييد قرار گرفته است و پايايي آن با آلفاي كرانباخ، 78/0 به دست آمده است. براي تحليل اطلاعات حاصله از آزمون و تعيين شدت وابستگي احتمالي بين متغيرها، از ضريب فاي و كرامر استفاده شده است. يافته‌هاي تحقيق نشان داده كه نرخ پذيرفته شدن فارغ‌التحصيلان نمونه آماري در مراكز آموزش عالي 8/55 درصد و نرخ اشتغال فارغ‌التحصيلان 8/24 درصد بوده است. آزمون نشان داد كه اشتغال فارغ‌التحصيلان مستقل از فارغ‌التحصيل شدن آنان از آموزش متوسطه فني وحرفه اي شهرستان نبوده است، اما ميزان پذيرفته شدن آنها به مراكز آموزش عالي، مستقل از فارغ‌التحصيل شدن آنان از آموزش متوسطه فني و حرفه‌اي شهرستان بوده است. با توجه به پايين بودن نرخ اشتغال فارغ‌التحصيلان و عدم تناسب رشته تحصيلي شاغلان با اشتغال آنان، پيشنهاد مي‌شود كه سياست‌گذاران و برنامه‌ريزان آموزشي اين گونه آموزش‌ها، با مطالعه و تحقيق كافي در مورد نيازهاي خاص و تغييرات بازار كار استان، به طراحي و اجراي اين آموزش‌ها بپردازند و با توجه به آنها تغييرات لازم و متناسب را در رشته‌هاي مختلف شاخه متوسطه فني و حرفه‌اي به وجود آورند تا امكان جذب و اشتغال مرتبط فارغ‌التحصيلان فراهم شود.

Since the experienced and skillful manpower is a determinant for the countriesʹ development, the technical and vocational education is an influential sector in training skillful and since skillful manpower. The importance of the external efficacy of such training is obvious to all policymakers and educational designers; therefore, the present study has undertaken the investigation of this significant relationship, taking the graduatesʹ employment rate (the vocational type and working place), as well as, the ratio of the traineesʹ admission at higher education centers at the technical-vocational training centers as main indicators. For this analytical- descriptive study, from a total population of 2346 graduates of vocational-technical high schools in Shahrekord during 1375-80, 400 subjects were randomly selected through proportional stratified sampling. The instrument for gathering data was a closed form questionnaire, the content validity of which was assessed and confirmed by some of the academic members of Esfahan University. In addition, the reliability of the questionnaire was 0.77 by Cronbachʹs Coefficient alpha. The results indicated that the employment rate was 24.5%, while the rate of graduatesʹ admittance at higher education centers was 55.8%. K2 (x2) showed that although a significant relationship existed between the employment rate and graduation from a vocational technical high school, it is low and some how irrelevant to the field of the study of graduates. However, no significant relationship was observed between admission to higher education centers and being a graduate of vocational-technical high schools. Thus, it can be concluded that more profound studies are required to investigate the necessary changes in different vocational-technical branches at high school, so that in accordance with the need of market, the trainees are graduated and employed based on their related fields of study.