بازخواني سنجه‏هاي سرمايه فرهنگي

Revisiting the Measures of Cultural Capital

موضوع اين مقاله بررسي چگونگي كاربرد مفهوم سرمايه فرهنگي در تحقيقات است. از اين رو، پرسش اين است كه چگونه مفهوم سرمايه ‌فرهنگي در پژوهش هاي داخلي و خارجي سنجيد ه‌شده ‌است؟ و چه نسبتي از متغيرهاي مختلف با سرمايه فرهنگي گزارش شده است؟ در اين مقاله با تكيه بر تحقيقات خارجي و داخلي، ابتدا مفهوم سرمايه ‌فرهنگي و ابعاد آن در آثار بورديو بررسي و سپس ابعاد عملياتي مفهوم سرمايه فرهنگي در پژوهش هاي متاخر بررسي و در نهايت كاربرد مفهوم سرمايه فرهنگي در جامعه ايراني بررسي شده است. مرور پژوهش هاي خارجي نشان داده است كه اين مفهوم در هر دوره اي، با توجه به مقتضاي زماني و مكاني هر جامعه، توسط محققان مورد بازنگري واقع شده است. در حالي كه در پژوهش‏هاي داخلي، مفهوم سرمايه فرهنگي در قالبي مشابه با تقسيم بندي بورديويي به طور يكسان و بدون بازنگري مورد استفاده قرار گرفته است. در واقع، مرور تحقيقات نشان مي دهد كه در پژوهش هاي خارجي به زمينه هاي فرهنگي در سنجش سرمايه فرهنگي توجه شده است. اين در حالي است كه در پژوهش هاي تجربي داخلي، معرفت فرهنگي و بومي مورد غفلت و بي توجهي واقع شده‌است. معرفت فرهنگي آن دسته از اطلاعاتي هستند كه از هر فردي انتظار مي رود از آنها برخوردار باشد و معمولاً از كشوري به كشور ديگر فرق مي كند. افزون براين، پيشنهاد شده تا با توجه به اينكه ما در عصر ارتباطات و تكنولوژي قرار داريم بهتر است برخي فناوري هاي ديجيتالي از قبيل شبكه هاي اجتماعي در سنجش سرمايه فرهنگي مورد توجه قرار گيرد.