تعيين سنجه‌هاي عملكردي مركز آموزشي درماني الزهرا (س) دانشگاه علوم پزشكي اصفهان براساس الگوي كارت امتيازي متوازن ايران

Determining the Performance Indicators Based on Iranian Balanced Scorecard Model in Al-Zahra Hospital of Isfahan University of Medical Science

مقدمه: كاربرد كارت امتيازي متوازن در سازمان‌هاي سلامت دولتي و غيرانتفاعي در حال افزايش است. اين الگو يك چارچوب مفهومي جهت تدوين مجموعه‌اي از سنجه‌هاي عملكرد در راستاي اهداف استراتژيك مي‌باشد. يكي از اصول كليدي در فرايند كارت امتيازي متوازن شناسايي آن دسته از سنجه‌هايي است كه به درستي تحقق استراتژي‌ها را اندازه‌گيري مي‌كند. هدف اين پژوهش تعيين سنجه‌هاي عملكردي مركز آموزشي درماني الزهرا (س) دانشگاه علوم پزشكي اصفهان براساس الگوي كارت امتيازي متوازن ايران بوده است. روش بررسي: اين تحقيق از نوع پژوهش‌هاي كيفي بود كه در مركز آموزشي درماني الزهرا (س) شهر اصفهان در سال 1390 انجام شد. جامعه‌ي آماري پژوهش 20 نفر از مديران سطوح مختلف بيمارستان بودند. روش نمونه‌گيري در اين پژوهش نمونه‌گيري هدفمند بود كه در آن افراد مطلع كليدي كه در تدوين سنجه‌هاي عملكردي بيمارستان مشاركت داشتند، به عنوان اعضاي تيم كارت امتيازي متوازن انتخاب شدند. با تشكيل جلسات بحث گروهي متمركز، در ابتدا 50 سنجه تعيين شد كه با نظر تيم كارت امتيازي متوازن 30 سنجه به عنوان سنجه‌هاي عملكردي بيمارستان نهايي گرديد. سپس اين سنجه‌ها دسته‌بندي و در مناظر كارت امتيازي متوازن قرار داده شد. ابزار جمع‌آوري اطلاعات سياهه وارسي (چك ليست) طراحي شده براساس سنجه‌هاي زمينه‌ي تحقيق و سنجه‌هاي پيشنهادي مركز الزهرا (س) بود كه روايي صوري و محتوايي آن با چند بار بازنگري توسط اساتيد راهنما و مشاور تاييد شد. همچنين روايي سازه آن با استفاده از مناظر كارت امتيازي متوازن محرز گرديد. تحليل داده‌ها با استفاده از روش تحليل كيفي محتوا انجام شد. يافته‌ها: كارت امتيازي متوازن اين مركز در چهار منظر بيماران و جامعه (مشتري)، فرايندهاي داخلي، يادگيري و رشد و منظر مالي تعيين شد كه با مناظر الگوي كارت امتيازي متوازن ايران انطباق مفهومي داشته و در راستاي مناظر اصلي كاپلان و نورتون بود. سپس سنجه‌هاي تعريف شده با نظر اعضاي تيم كارت امتيازي متوازن‌، در منظر مربوط به خود قرار گرفت. بيشترين تعداد سنجه‌ها به ترتيب در منظر فرايندهاي داخلي و منظر يادگيري و رشد نهايي گرديد. نتيجه‌گيري: كارت امتيازي متوازن ابزاري را براي تبديل ماموريت سازمان به اهداف قابل سنجش ملموس، فعاليت‌ها و سنجه‌هاي عملكردي ارايه مي‌دهد. موفقيت كارت امتيازي متوازن به انتخاب دقيق سنجه‌هايي است كه جوهره اصلي استراتژي سازمان را در خود دارند. طبقه‌بندي سنجه‌ها در چهار منظر، كمك شاياني به ارتقاي سطح عملكرد بيمارستان مي‌نمايد. بنابراين پايش و ارزيابي مستمر اين سنجه‌ها در راستاي اهداف كلان و استراتژي‌هاي بيمارستان لازم و ضروري است. واژه‌هاي كليدي: كارت امتيازي متوازن؛ ارزيابي عملكرد؛ بيمارستان‌ها

Abstract Introduction: The application of balanced scorecard is growing in public health and nonprofit organization. This model is a conceptual framework for formulating a set of performance indicators in line with strategic objectives. One of the key principles of the balanced scorecard process is to identify those indicators that accurately measure the strategies to achieve. The purpose of this study was to determining the performance indicators of Al-Zahra Hospital of Isfahan University of Medical Sciences based on Iranian BSC model. Methods: This is a qualitative research study that was conducted in Al-Zahra academic medical center at Isfahan University of medical sciences in 2011. The research populations are hospital managers at different levels. Sampling method is purposive sampling in which the key informed personnel participated in determining the performance indicators of hospital selected as the BSC team members at focused discussion groups. By the focused group discussion meetings, hospital performance indicators were developed and finalized and then these indicators were classified and placed in balanced scorecard perspectives. Research tool for information gathering was a checklist that designed based on research indicators and proposed indicators by Al-Zahra hospital which The construct and content validity of the checklist were confirmed several times by reviews and by the help of research supervisors, consultant and senior hospital administrators. Data analyzing was conducted using quality content analysis method. Results: Balanced scorecard of this center was determined in four perspectives: patients and community (customer), internal processes, learning and growth and financial perspectives, and then indicators were defined for each perspective. Total number of balanced scorecards indicators was 30 cases that most indicators respectively finalized in internal processes and learning and growth perspectives. Conclusion: Balanced scorecard offers a tool to translate organizations mission into tangible and measureable goals, activities and performance indicators. Success of balanced scorecard is due to careful selection of indicators that contain main essence of the organizations strategy. Categorizing indicators in four perspectives are very useful in improving hospital performance level. Therefore continuous monitoring and evaluation of these indicators are required in line with achieving hospital goals and strategies. Keywords: Balanced Scorecard; Performance Evaluation; Hospitals