شيوه‌هاي تعليم و تربيت از منظر امام سجاد(ع) با تكيه بر صحيفه سجاديه

The Ways of Education and Training from standpoint of Imam Sajjad(PBUH) based on Sajjadieh Book

اسلام كامل ترين شناخت را در انسان به عنوان موضوع اصلي تعليم و تربيت ارايه مي دهد و اين شناخت در وحي و سيره و سنت معصومين (ع) به وضوح ارايه شده است. و ايمه معصومين خود الگوي عملي سلوك در طريقت اسلام راستين مي باشند كه تمام افعال و سخنانشان منبع الهام بخش براي پيروان حقيقي مكتب توحيدي اسلام مي باشد. در اين بين يكي از كتب معتبر شيعي كه از ناحيه مقدس امام سجاد ( عليه السلام ) صادره شده صحيفه سجاديه مي باشد كه از منظر تعليم و تربيت واجد اهميت شاياني است. انسان، برترين آفريده خداوند است كه خداوند بستر و استعداد رشد و كمال را در وجود وي به وديعت نهاده است تا به مقام خليفه الهي برسد كه طي اين مسير جز با تعليم و تربيت صحيح ممكن نيست. اين نوشتار در پي دستيابي و شناسايي شيوه هاي تعليم و تربيت از منظر امام سجاد(ع)با تكيه بر صحيفه سجاديه مي باشد. روش تحقيق در اين پژوهش توصيفي و روش گردآوري اطلاعات، اسنادي و كتابخانه‌اي است. براين اساس با توجه به سوال و هدف اصلي تحقيق، در مطالعه صحيفه سجاديه 19 شيوه تعليم و تربيت استخراج گرديد كه عبارتند از : 1- الگو سازي 2- عفو 3- ياد آوري نعمت ها 4- تغافل 5- انذار و تبشير 6- توبه 7- نيكي در برابر بدي 8- تاخير در كيفر 9- موعظه 10- ابراز توانايي ها 11- ناچيز شمردن خوبي ها و زياد شمردن بدي‌ها 12- حُسن ظن 13- عذر پذيري 14- فراهم كردن زمينه مناسب 15- تامين صحيح نياز ها 16- سالم سازي محيط 17- تغيير موقعيت 18- تزكيه 19- عبرت آموزي.

Human being is the most superior creature that God has given in trust the ground and ability for growth and perfection in his/her being so that to be reached to divine caliph; This work would not be realized except by means of education and training. Islam religion give a most perfect knowledge to human being, and this knowledge have been embeded in Holy Quran and practical behavior and tradition of Innocent Imams(PBUT). The Innocent Imams(PBUT), are practical pattern for behaviour in Islam path and all of deeds and sayings is the inspiring source for proper of Islam religion. The book of Sajjadieh is one of the important heritages that belongs to Imam Sajjad(PBUH). This paper would following the recognition the ways of education and training from Imama Sajjad(PBUH) Viewpoint. The research method in this paper is descriptive and the way of data collecting, is ascriptive and library-based. On the basis, with regard to question and the principal goal of this paper, nineteen way have been extracted from the book of Sajjadieh as follows: 1. Pattern-making; 2. Forgiveness; 3. Remembrance of blessings; 4. Negligence; 5. Annunciation; 6. Repentance; 7. goodness against badness; 8. Falling behind the punishment; 9. Sermon; 10. Expressing the abilities; 11. The goodness depreciating; 12. Trust; 13. Apology-accepting; 14. Providing the proper ground; 15. Providing the true desires; 16. Environment healthy-making; 17. Condition change; 18. Purification; 19. Learning by example.