ارتباط عوامل شخصيتي و كاركرد خانواده با سلامت روان در سو مصرف كنندگان مواد

Association of personality characteristics and family functioning with mental health in addicts

زمينه: اعتياد به دليل دارا بودن ماهيت پيشرونده در همه ابعاد زندگي، سلامتي افراد را به خطر مي اندازد و آثار سو آن به وضوح بر سلامت رواني، جسماني، اجتماعي، هيجاني، معنوي و شناختي فرد قابل مشاهده است. هدف: مطالعه به منظور تعيين ارتباط بين كاركرد خانواده و عوامل شخصيتي با سلامت روان در افراد وابسته به مواد انجام شد. مواد و روش ها: اين مطالعه همبستگي در سال 1391 بر روي 94 مرد معتاد از كمپ ها و مراكز ترك اعتياد شهرستان اردبيل انجام شد كه براساس روش نمونه گيري در دسترس انتخاب شدند. داده ها با پرسش نامه پنج عاملي شخصيت نيو (NEO)، سلامت روان (GHQ) و كاركرد خانواده (FDA) جمع آوري و با روش تحليل ضريب همبستگي پيرسون و رگرسيون گام به گام تحليل شدند. يافته ها: بين پنج عامل شخصيت با اكثر مولفه هاي كاركرد خانواده و بين ابعاد سلامت روان با ابعاد كاركرد خانواده ارتباط معني داري وجود داشت. براساس تحليل رگرسيون گام به گام، عامل توافق جويي و روان رنجورخويي قادر به پيش بيني كاركرد خانواده در افراد وابسته به مواد بودند؛ به طوري كه روان رنجورخويي بالا با كاركرد خانواده پايين و توافق جويي بالا با كاركرد خانواده بهتر مرتبط بودند و اين دو متغير حدود %14 تغييرات مربوط به كاركرد خانواده را تبيين مي كردند. همچنين كاركرد خانواده كل و مولفه ارتباط قادر به پيش بيني سلامت روان در افراد وابسته به مواد بودند؛ اين دو متغير حدود %22 تغييرات مربوط به متغير سلامت روان را تبيين مي كردند. نتيجه گيري: با توجه به يافته ها، اعضاي گروه درماني مي توانند با شناسايي خصوصيت هاي رايج، صفت هاي شخصيتي، سيستم هاي حمايتي و ارتقاي بهداشت روان و كيفيت زندگي معتادين، امر پيشگيري، درمان و بازتواني را تسهيل كنند.

Background: Addiction influences on health due to its progressive nature in all aspects of life and affects psychological, physical, social, emotional, spiritual and cognitive health. Objective: The aim of this study was to determine the association of personality characteristics and family functioning with mental health in addicts. Methods: This correlational study was conducted on 94 male addicts that were selected by convenience sampling method from camps and addiction treatment centers in Ardabil during 2012. The measurement tools were the five-factor Personality Inventory (NEO), the General Health Questionnaire (GHQ) and the family assessment device (FAD). Data were analyzed using Pearsonʹs correlation coefficient and stepwise multiple regression analysis. Findings: There were significant associations between 5 personality characteristics and most dimensions of family functioning and between mental health and all dimensions of family functioning. Stepwise regression analysis showed that agreeableness and neuroticism factors could predict family functioning in addicts. High neuroticism score was related to low family functioning and high agreeableness was related to better family functioning. These two variables explained 14% of the changes in family functioning. Total family functioning and communication factor could predict mental health in addicts. These two variables explained 22% of the changes in mental health. Conclusion: With regards to the results, members of the treatment team can facilitate prevention, treatment and rehabilitation programs in addicts by identifying common characteristics, personality traits, supportive systems and mental health and quality of life promotion systems for addicts.