نگاهي به فلسفه تربيتي انتظار موعود در رويكرد شيعي با تاكيد بر اهداف تربيتي

A glimpse of educational philosophy of Shiite messianic expectation with emphasis on educational goals

مهدويت و انتظار در رويكرد شيعي، تنها ناظر به آينده نيست؛ بلكه مكتبي تربيتي براي انسان معاصر است و به عنوان نظام تربيتي، اهداف، اصول و روش‌هاي خاصي دارد. اين نوشتار، با هدف واكاوي و بازشناسي اهداف نظام تربيتي انتظار از ميان روايات و معارف مهدوي با استفاده از منابع كتابخانه‌اي و به روش تحليلي _ توصيفي نگاشته شده است. از آن‌جا كه آماده نبودن نفوس بشري براي پذيرش ولايت ايمه اطهار? از عوامل غيبت به شمار مي‌رود، انتظار به عنوان موهبتي الهي، براي رهايي از محروميت ناشي از غيبت، درصدد تصحيح ارتباط آدمي با خليفه الهي است؛ از اين‌رو اهداف تربيتي متمركز بر موضوع امامت و شامل معرفت و حب امام و اطاعت از اوست كه هريك به اهداف غايي همچون معرفت الهي،حب الهي و عبوديت و تقواي الهي مي‌انجامند. همچنين برخي اهداف جزيي و واسطي نيز در اين ميان مطرح شده‌اند كه عبارتنداز خودشناسي، دشمن‌شناسي، شناخت طبيعت، حب خويشتن، تولّي و تبرّي و حب تمام موجودات، تحقق و وحدت خويشتن، تنظيم روابط با انسان‌هاي ديگر در ابعاد سياسي، اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي و بهره‌مندي صحيح از طبيعت.

Shiite messianic expectation approach is not just look to the future, but is a school of thought for the modern man and as an educational system, it has its own specific goals, principles and methods. This paper aims to explore and recognize the traditions and teachings of the Mahdism expectation educational goals using library resources and descriptive analysis. Because absence of the Imam of the Time is due to the fact that human population is not ready to accept the Imam, the expectation as a gift from God, is seen to relieve the human from the disadvantage due to Absence of Imam, and seeks to correct the human relationship with the divine Caliphate. Thus, the educational goals are focused on Imams including Imamʹs wisdom and love and obeyance, as each one leads to the ultimate goals of divine knowledge, divine love and devotion and piety. Also some minor objectives and interfaces are discussed in the following such as self - knowledge, knowlege of who is the enemy, understanding the nature, self -love , friendship with friends of God and enmity with enemies of God, and love for all beings , the realization of the unity of self - regulation of relations with other people in the political, social, economic and cultural aspects and proper enjoyment of nature.