بررسي ميزان توجه به مولفه‌هاي مهدويت در محتواي برنامه درسي دوره متوسطه ايران

Evaluation according to the messianic elements in Iranian secondary level curriculum content

ضرورت شكل‌گيري فرهنگ ديني زمينه‌ساز ظهور و تربيت منتظران واقعي حضرت وليّ‌عصر?، ذهن را به سوي، نظام آموزش عمومي _ كه از جمله مهم‌ترين و اصلي‌ترين نهادهاي تربيتي جامعه است _ رهنمون مي‌سازد. هدف پژوهش حاضر، بررسي ميزان توجه به مولفه‌هاي مهدويت در محتواي برنامه درسي دوره متوسطه ايران است. روش پژوهش، توصيفي و از نوع تحليل محتوا بوده و رويكرد آن كاربردي است. جامعه آماري اين نوشتار، كتاب‌هاي درسي دوره متوسطه است كه در سال 1392 چاپ شده و چهار عنوان دين و زندگي، ادبيات فارسي، مطالعات اجتماعي و تاريخ انقلاب اسلامي با 10 جلد به صورت هدفمند در نمونه قرار گرفته‌اند. ابزار اندازه‌گيري، چك‌ليست تحليل محتواي محقق بوده و نتايج پژوهش با استفاده از شاخص‌هاي آمار توصيفي مورد بررسي و تحليل قرار گرفته‌اند. عمده‌ترين نتايج، بيانگر آن است كه: 1. در مجموع 2551بار به محورها و مولفه‌هاي مفهومي مرتبط با مهدويت توجه شده كه ميزان آن در كتاب‌هاي دين و زندگي، ادبيات فارسي، مطالعات اجتماعي و تاريخ انقلاب اسلامي دوره متوسطه، به ترتيب 1249، 785، 325 و 192 مرتبه است؛ 2. به محور‌ها و مولفه‌هاي مهدويت در هر يك از كتاب‌ها به ميزان متفاوتي توجه شده است؛ 3. در بين كتاب‌هاي بررسي شده، كتاب دين و زندگي اول متوسطه با 345 مورد يا 5/13 درصد، بيشترين توجه و كتاب ادبيات فارسي دوم متوسطه با 170 مورد يا 7/6 درصد، كمترين توجه را به مفاهيم مرتبط با مهدويت داشته‌اند.

Formation of religious culture and education is necessary to pave the way for the emergence of Hazrat Imam Mahdi. To achieve such a culture, the public education system as the most immediate educational institutions receive utmost impotance in training the (pious) people who really await him. This study aims to evaluate the content of the curriculum in secondary schools of Iran to see if they suit the components of the messianic message. The research design is a descriptive content analysis with an applied approach. Statistical sample of this paper is the secondary school textbooks published in 1392, and four titles of books, Religion and Life, Persian Literature , Social studies and History of the Islamic Revolution in 10 volumes were purposefully sampled . Measurement tools have been the researcherʹs checklists of content analysis and the results of the research have been analyzed using descriptive statistics. The main results indicate that : 1. A total of 2551 times the main issues and related components in the messianic sense are mentioned in those books. Considering the amount if suhc mention, the secondary school books on Religion and Life, Persian literature , Social studies and History of the Islamic Revolution have respective mention of 1249 , 785 , 325 and the 192 times. 2. Each book has given different amounts of attention to the princliples of Messianism or Mahdism in its components. 3. Among the books reviewed, the book of Religion and Life in junior high school with 345 times comes first with 13 % of total mention, as the most attention , and the last is Persian literature book with 170 mentions or 7.6 per cent , as the lowest note to the related concepts of messianism .