نقش سبك رهبري تحولي مديران در پيش‌بيني كارآفريني اجتماعي كاركنان: مطالعه تطبيقي دانشگاه‌هاي دولتي با دانشگاه‌هاي غيردولتي مشهد

The Role of Managers’ Transformational Leadership Style in Predicting Employees’ Social Entrepreneurship: A Comparative Study of State and Private Universities of Mashhad

زمينه: نياز به كارآفريني اجتماعي در كاهش تبعات بحران بر اقشار آسيب پذير، امري ضروري است. با توجه به آنكه بسياري از مقوله هاي اجتماعي و محيطي حساس به زمان هستند، كوتاهي در تشخيص اهميت كارآفريني اجتماعي و عدم حمايت كافي از آن در اين برهه زماني اشتباه بسيار بزرگي است. هدف: هدف اين تحقيق بررسي نقش سبك رهبري تحولي مديران در پيش بيني كارآفريني اجتماعي كاركنان و همچنين تطبيق و مقايسه دانشگاه هاي دولتي با دانشگاه هاي غيردولتي شهر مشهد از اين حيث بود. روش: روش پژوهش توصيفي-پيمايشي بود. پژوهش داراي دو جامعه آماري بود، شامل كليه كاركنان رسمي و قرارداد مشخص شاغل در واحدهاي ستادي دانشگاه هاي دولتي و غيردولتي شهر مشهد كه در سال تحصيلي 1389-1390 داراي حداقل 3 سال سابقه كاري و 6 ماه سابقه كار با مدير مافوق خود بودند. نمونه دانشگاه هاي دولتي دانشگاه فردوسي و نمونه دانشگاه هاي غيردولتي دانشگاه‌هاي خيام و سجاد بود كه هدفمند انتخاب شدند. تعداد آزمودني هاي آنها به ترتيب برابر با 145، 25 و 19 نفر بودند. ابزار پژوهش، دو پرسشنامه سنجش رهبري تحولي بس و اوليو (1985) و پرسشنامه محقق ساخته كارآفريني اجتماعي براساس نظريه ديز (1998) بود كه ضريب آلفاي كرونباخ پرسشنامه‌ها به ترتيب 98/0 و 94/0 به دست آمد و روايي تحليل عاملي آنها نيز به تاييد رسيد. يافته‌ها: در هر دو جامعه پژوهش: 1) ميزان انطباق رفتاري مديران با سبك رهبري تحولي و همچنين ميزان كارآفريني اجتماعي كاركنان در سطح بالايي وجود دارد. 2) بين سبك رهبري تحولي و كارآفريني اجتماعي رابطه معني داري هست و سبك رهبري تحولي مديران قابليت پيش بيني كارآفريني اجتماعي كاركنان را دارا است. 3) بين رفتار منطبق مديران با سبك رهبري تحولي بر حسب جنسيت كاركنان تفاوت معني داري وجود ندارد. 4) بين رفتار منطبق مديران با سبك رهبري تحولي و سن كاركنان رابطه معني داري وجود ندارد. نتيجه گيري: نظر به اهميتي كه سبك رهبري تحولي و شاخص هاي آن دارد، و از طرفي قرابتي كه اهداف كارآفريني اجتماعي با اهداف سازمان‌هاي آموزشي دارد، سازمان هاي گوناگون به ويژه سازمان هاي آموزشي مي‌توانند در پيشبرد اهداف خود نتايج اين پژوهش را به كار گيرند و زمينه هاي تحقيق و توسعه آنها را مهيا سازند.

Background: The need for social entrepreneurship as to reduce the impact of the hardship on vulnerable groups is a vital task and given that many social and environmental issues are time-sensitive, failure to recognize the importance of social entrepreneurship and the lack of adequate support is a huge mistake. Objectives: The purpose of this research was the studying the role of transformational leadership style of managers in predicting staff social entrepreneurship and also implementation and comparison of state universities with private universities in this respect in Mashhad. Methods: Research methods was descriptive - survey of the correlation type (Regression). The research had two statistical populations that includes all permanent and temporary employees in staff units in the state and private universities in Mashhad with at least three years of experience and six months of work experience with their superiors in the 2011-2012 academic years. The sample of state universities was Ferdowsi University and sample of private universities was Khayyam and Sajjad universities that were selected purposively. The numbers of cases were 145, 25 and 19 respectively. The research instruments were two questionnaires Bass & Avolio (1985) Transformational Leadership style questionnaire (TLSQ) and social entrepreneurship questionnaire made by researcher according to Deesʹs theory (1998) and Cronbachʹs alpha coefficient was for TLSQ and social entrepreneurship questionnaire 0.98 and 0.94 respectively, and their factor analysis validity was confirmed. Results: In two research populations: 1) the rate of managers’ behavior compliance with Transformational Leadership style and also rate of employees’ social entrepreneurship were high. 2) There was significant relation between Transformational Leadership style and social entrepreneurship, and also transformational leadership style of managers could predict employees’ social entrepreneurship. 3) There was no significant difference between managers’ compliance behavior with Transformational Leadership style in terms of employees’ gender. 4) There was no significant relation between managers’ compliance behavior with Transformational Leadership style and employees’ age. Conclusion: Therefore, whereas transformational leadership style and its indexes have importance, on the other hand, the goals affinity of the educational organizations with the goals of social entrepreneurship; the various organizations especially educational organizations should use these two important concepts in advancement of their goals and prepare contexts of research and development of these two.