ارتباط ميان ميزان مصرف روغن‌هاي گياهي با سطوح آپوليپوپروتيين‌ها و چربي‌هاي سرم در ايرانيان

Dietary Intake of Vegetable Oils, Serum Lipids and Apolipoprotein Levels among Iranians

مقدمه: اثرات مضر روغن‌هاي گياهي نيمه هيدروژنه بر روي آپوليپوپروتيين‌ها از چندين قسمت دنيا گزارش شده است، ولي اطلاعات اندكي از خاورميانه در دسترس مي‌باشد. اين مطالعه با هدف، ارزيابي ارتباط ميان نوع روغن‌هاي گياهي، چربي‌ها و سطوح آپوليپوپروتيين‌هاي سرم در ايرانيان صورت گرفت. روش‌ها: در مطالعه مقطعي حاضر، اطلاعات 1772 فرد (795 مرد و 977 زن) 19 تا 81 ساله كه به روش نمونه‌گيري تصادفي خوشه‌اي چند مرحله‌اي از سه شهرستان اصفهان، نجف آباد و اراك در «برنامه قلب سالم اصفهان» ( Isfahan healthy heart program يا IHHP) انتخاب شدند، استفاده شد. براي ارزيابي دريافت‌هاي غذايي معمول شركت كنندگان، از پرسش‌نامه بسامد خوراك معتبر استفاده شد. مصرف روغن‌هاي گياهي هيدروژنه (كه براي پخت و پز در ايران استفاده مي‌شوند) و مارگارين به عنوان گروه روغن‌هاي گياهي نيمه هيدروژنه و مصرف روغن‌هاي سويا، آفتابگردان، ذرت، زيتون و كانولا به عنوان گروه روغن‌هاي گياهي غير هيدروژنه در نظر گرفته شدند. كلسترول (كل، LDL، HDL) سرم، تري‌گليسريد و آپوليپوپروتيين‌هاي A و B به صورت ناشتا با روش‌هاي استاندارد اندازه‌گيري شدند. يافته‌ها: شركت كنندگان با بالاترين دريافت روغن‌هاي گياهي نيمه هيدروژنه و غير هيدروژنه نسبت به كساني كه دريافت پايين‌تري داشتند، جوان‌تر بوده و وزن كمتري داشتند. مصرف بالاي روغن‌هاي گياهي نيمه هيدروژنه و غير هيدروژنه با دريافت پايين‌تر انرژي، كربوهيدرات، فيبر غذايي و دريافت بالاي ميوه‌ها، سبزيجات، گوشت، شير و غلات همراه بود. هيچ تفاوت معني‌داري در سطوح آپوليپوپروتيين و چربي‌هاي سرم بين چارك‌هاي روغن‌هاي گياهي غير هيدروژنه و نيمه هيدروژنه پس از تعديل مخدوشگرهاي بالقوه ديده نشد. نتيجه‌گيري: هيچ ارتباط معني‌داري بين دريافت روغن‌هاي گياهي هيدروژنه و غير هيدروژنه و سطوح آپوليپوپروتيين و چربي‌هاي سرم يافت نشد. مطالعات بيشتري براي بررسي اين ارتباط نياز مي‌باشد.

Background: The detrimental effects of partially hydrogenated vegetable oils (PHVOs) on apolipoproteins have been reported from several parts of the world; however, few data are available in this regard from the understudied region of the Middle East. The present study aimed to evaluate the association between type of vegetable oils, serum lipids and apolipoprotein levels among Iranians. Methods: In this cross-sectional study, data of 1772 people (795 men and 977 women) aged 19 to 81 years were used. Participants were selected through multistage cluster random sampling method from three counties of Isfahan, Najafabad and Arak, Iran in Isfahan Healthy Heart Program (IHHP). To assess participantsʹ usual dietary intakes, a validated food frequency questionnaire was used. Consumption of hydrogenated vegetable oil (commonly consumed for cooking in Iran) and margarine was considered as the category of PHVOs. Consumption of soy, sunflower, corn, olive and canola oils was considered as non-HVOs category. After an overnight fasting, serum colestrol (total, LDL, and HDL) and triglyceride as well as apolipoproteins A and B were measured using standard methods. Findings: Participants with the highest intake of non-HVOs and PHVOs were younger and had lower weight than those with the lowest intake. High consumption of non-HVOs and PHVOs was associated with lower intake of energy, carbohydrate, dietary fiber, and higher intake of fruits, vegetables, meat, milk and grains. No overall significant differences were found in serum lipids and apolipoprotein levels across quartiles of non-HVOs as well as PHVOs after controlling for potential confounding. Conclusion: There was no significant association between hydrogenated or non-hydrogenated vegetable oil and serum lipid and apolipoprotein levels. Further studies are needed to explore this association