اثر بخشي راهبردهاي شناختي- رفتاري آموزش مديريت استرس در زنان مبتلا به اختلال افسردگي

Effectiveness of Stress Management Training by Cognitive-Behavioral Method in Women with Depression

مقدمه: مطالعات مختلف نشان مي‌دهد كه با گسترش فشار رواني بر جامعه، تعداد مبتلايان به اختلالات رواني به ويژه افسردگي افزايش مي‌يابد و اين امر سبب مي‌شود، اختلال افسردگي بخش چشمگيري از شكايات مددجويان را تشكيل دهد. مطالعه حاضر با هدف، بررسي اثربخشي آموزش مديريت استرس بر اساس راهبردهاي شناختي- رفتاري بر ميزان استرس و افسردگي زنان مبتلا به اختلال افسردگي در شهر اصفهان انجام شد. روش‌ها: در مطالعه حاضر ?? بيمار مبتلا به اختلال افسردگي از مراكز و كلينيك‌هاي مشاوره و روان‌پزشكي شهر اصفهان از طريق نمونه‌گيري چند مرحله‌ايي انتخاب و به صورت تصادفي در دو گروه مداخله و شاهد (20 نفر در هر گروه) تقسيم شدند. آموزش مديريت استرس در گروه مداخله به مدت 8 جلسه 90 دقيقه‌اي به شيوه شناختي- رفتاري انجام پذيرفت. ابزار جمع‌آوري اطلاعات شامل پرسش‌نامه فشار رواني Cooper و پرسش‌نامه افسردگي Hamilton بود كه قبل و يك ماه پس از مداخله در هر دو گروه تكميل شد. داده‌هاي حاصل با استفاده از آزمون ANCOVA تجزيه و تحليل گرديد و براي همه آزمون‌ها سطح معني‌داري 05/0 در نظر گرفته شد. يافته‌ها: پس از مداخله آموزشي كاهش معني‌داري در ميانگين نمرات استرس و افسردگي افراد در گروه مداخله نشان داده شد (001/0 > P). تفاوت بين ميانگين‌هاي تعديل شده دو گروه در پس‌آزمون، در مورد فشار رواني (45/12 = F، 001/0 > P) و افسردگي (36/5 = F، 02/0 = P) نيز معني‌دار بود. نتيجه‌گيري: آموزش مديريت استرس بر اساس راهبردهاي شناختي- رفتاري به بيماران مبتلا به اختلال افسردگي، با افزايش توانايي بيماران در برخورد با رويدادهاي استرس‌زاي زندگي ضمن كاهش فشار رواني سبب بهبود علايم افسردگي گرديد.

Background: Clinical researches indicate the increase of stress in the society and the number of patients with psychological disorders, especially depression. This study was performed to assess the effectiveness of an educational intervention based on cognitive-behavioral methods on stress and depression among women with depressive disorder. Methods: Forty patients with depressive disorder who visited psychiatry and consultation clinics of Isfahan were randomly divided into intervention and control group (n = 20 in each group). The subjects were recruited by multistage sampling method. Stress management training was conducted for the intervention group in 8 sessions (90 minutes) through cognitive-behavioral techniques. Data collection tools included stress questionnaire and Hamilton Depression Inventory which was completed before and one month after the intervention in both groups. Data were analyzed using covariance analysis. Findings: In the intervention group, there was a significant difference between pre-test and post-test scores on stress levels and depression (P < 0.001). In the intervention group, adjusted mean difference of the stress score (F = 12.45, P < 0.001) and depression score (F = 5.36, P = 0.02) were statistically significant. Conclusion: Findings of this study showed that patients learned how to cope with stressful situations and act efficiently through these programs. This, in turn, will prevent depression recurrence or deterioration of the patientsʹ condition