بررسي تطبيقي مباني «قاعده لطف» در اماميه و آموزه «فيض» در مسيحيت كاتوليك

A Comparative Review of "the Doctrine of Effusion" in the Imamiyyah School and "the Principle of Grace"in the Catholic Christianity

يكي از آموزه‌هايي كه در اماميه و مسيحيت كاتوليك داراي اسمي مشترك است، آموزه grace، لطف يا فيض الهي است. همان‌گونه كه قاعده لطف، ‌از مهم‌ترين قواعد در كلام اماميه است، از مسيله فيض نيز به‌عنوان هسته مركزي، براي اثبات ساير آموزه‌هاي الهيات كاتوليك، استفاده مي‌شود. از منظر دو مذهب، لطف و فيض الهي نوعي مداخله و تدبير خداوند در زندگي انسان است كه موجب دوري فرد از گناه، و رساندن او به رستگاري و نجات مي‌شود. با وجود اين، دو آموزه مباني واحدي ندارند. براي بررسي اين ادعا لازم است نسبت ميان اين دو، مورد تامل قرار گيرد. اين مسيله ابعاد گوناگوني دارد. اين مقاله با رويكرد نظري و بررسي اسنادي به بيان مباني، شباهت‌ها و تفاوت‌هاي اين دو قاعده به‌صورت بررسي تطبيقي مي‌پردازد. در اين پژوهش نشان داديم كه آن ‌دو، از حيث مباني و پيش‌فرض‌ها تفاوت بنيادين دارند هرچند اندك شباهتي در ميان مباني آن دو مشاهده مي‌شود.

Imamiyyah School and Catholic Christianity have a doctrine with the same conceptual name, that is, the doctrine of "divine grace or effusion". As the principle of grace is one of the most important doctrines in Imamiyyah theology so the doctrine of effusion is the central theme in Catholic theology, which is used to prove its other doctrines. According to these two schools, divine grace and effusion is type of intervention and management by God in manʹs life, which avoids him from sin and takes him to salvation and deliverance. However, these two doctrines have not the same principles. It is necessary to reflect on the relationship between these two doctrines in order to investigate this claim. This issue has different dimensions. Using a theoretical approach and a documentary survey, the present paper elaborates on the principles, similarities and differences of these two principles in the form of a comparative review. The research findings indicate that these two doctrines, despite their little similarity, are different in terms of their principles and presuppositions.