ارتقا كارايي مصرف ذرت در سيستم آبياري قطره‌اي نواري با پايش رطوبت خاك در مديريت آبياري براي مناطق خشك

Improvement in water use efficiency of drip irrigated corn in arid region

محدوديت منابع آب، ضرورت استفاده بهينه از آب به ميزان و در زمان و مكان مناسب در بخش كشاورزي را نشان مي دهد. در اين تحقيق به منظور ارتقا كارايي مصرف آب ذرت، تاثير به‌كارگيري پايش رطوبت خاك در مديريت آبياري بر عملكرد كارايي مصرف آب ذرت دانه‌اي در منطقه كرمان در طي سال‌هاي 89-86 اجرا گرديد. آزمايشات به‌صورت كرت هاي خرد شده و در قالب طرح بلوك هاي كاملاً تصادفي با سه تكرار اجرا گرديد. در اين آزمايش 4 تيمار آبياري اعمل گرديد كه عبارت بودند از: نياز آبي خالص گياه (تيمار شاهد) و سه تيمار بر اساس مكش خاك در FC2/1، FC5/1 و FC8/1. تيمارهاي مورد مطالعه، از لحاظ ميزان عملكرد محصول، دور آبياري، آب مصرفي، كارايي مصرف آب، برخي از اجزاي عملكرد و معيار اقتصادي نسبت منفعت به هزينه ارزيابي شدند. دور آبياري براي تيمار شاهد دو روز و حجم آب آبياري بر اساس مدل فايو-پنمن–مونتيث محاسبه شد. ولي براي ساير تيمارها زمان آبياري از طريق نصب تانسيومتر در مزرعه به‌دست آمد و دور آبياري بين 3 تا 8 روز متغير بود. نتايج تحقيق نشان داد عملكرد محصول با كاهش حجم آبياري همسو بود به‌طوري كه عملكرد محصول در تيمار شاهد نسبت به سه تيمار، مكش در FC2/1، FC5/1 و FC8/1 به ترتيب 5/8، 29 و 37 درصد بيشتر بود. همچنين حجم آب مصرفي در تيمار شاهد نسبت به سه تيمار ديگر به ترتيب 5/8، 5/13و 17 درصد افزايش داشت كه باعث مساوي شدن كارايي مصرف آب در تيمار شاهد و تيمار FC2/1 شد. مقايسه اقتصادي نيز برتري تيمار شاهد و تيمار FC2/1 نشان داد.

Limited water resources, shows the need for efficient use of water in agriculture. In this study to evaluate the impact of water rates based on soil moisture levels on yield of maize. Experiment was conducted in a split plot in randomized complete block design with three replications in Kerman Agriculture and Natural Resources Research Center (Jupar region) during 2008-2010. Four irrigation treatments were conducted including net crop water requirements (control treatment) and 3 treatments, of 1.2FC, 1.5FC and 1.8FC. The FC was measured using installed Tensiometer in each treatment. Irrigation interval in control treatment was calculated by FAO-Penman-Montheith model. The product yield, applied irrigation water, irrigation water consumption, water use efficiency, yield components and some measure of economic benefit to cost ratio were evaluated. Results showed the yield of maize was consistent with the reduced volume of irrigation. Accordingly, corn yield in control treatment was 8.5, 29 and 37 percent was higher compared to 1.2FC, 1.5FC and 1.8FC irrigation treatments, respectively. It is while, applied irrigation water increased 8.5, 13.5, and 17 percent compared to the control treatment. As a result, corn water use efficiency was equal in control and 1.2FC treatments. Irrigation frequency for the control treatment through was 2 days interval and that was obtained for other treatments based on Tensiometer monitoring and ranged from 3 to 8 days. Economic comparison confirmed superior control treatment and treatment 1.2FC compared to other treatments.