اثر ضد دردي عصاره اتانولي بخش‌هاي هوايي گياه مريم گلي پنبه‌اي در موش‌هاي كوچك آزمايشگاهي نژاد NMRI

Antinociceptive Effects of Ethanolic Extract of Salvia aethiopis in NMRI Mice

چكيده زمينه و هدف: گياهان دارويي براي ساليان متمادي در سراسر دنيا جهت تسكين درد استفاده شده‎اند. بسياري از گونه‌هاي سالويا در سراسر دنيا در طب سنتي و آشپزي استفاده مي‌شوند. هدف اين مطالعه بررسي اثرات ضددردي عصاره اتانولي بخش‎هاي هوايي گياه مريم گلي پنبه‌اي در موش‎هاي كوچك آزمايشگاهي نژاد NMRI بود. روش بررسي: در اين مطالعه تجربي 126 سر موش كوچك آزمايشگاهي نژاد NMRI به صورت تصادفي انتخاب شده و جهت انجام سه آزمون فرمالين، صفحه داغ و اسيد استيك استفاده گرديدند. در هر آزمون هفت گروه و در هر گروه شش موش قرار داشت. حيوانات با عصاره اتانولي بخش‌هاي هوايي گياه مريم گلي پنبه‌اي با غلظت‌هاي 1، 10، 50 و 100 ميلي‌گرم بر كيلوگرم وزن بدن يا مرفين (10 ميلي‌گرم بر كيلوگرم وزن بدن) به عنوان داروي استاندارد تيمار شدند. حيوانات دست نخورده به عنوان كنترل در نظر گرفته شدند. گروه شاهد با سرم فيزيولوژيك تيمار شدند. در آزمون فرمالين، فرمالين به سطح پشتي پنجه پاي راست تزريق گرديد. حيوانات 60 دقيقه پس از تزريق فرمالين مشاهده گرديده و امتياز درد ثبت گرديد. امتياز دريافت درد از صفر تا 5 دقيقه (فاز اوليه) و 60ـ15 دقيقه (فاز ثانويه) پس از تزريق فرمالين شمارش گرديد. در آزمون صفحه داغ، حيوان در صفحه داغ آلومينيومي با درجه حرارت 5/0±55 سانتي‌گراد در ماكزيمم زمان 30 ثانيه قرار گرفت. به دنيال ليسيدن پنجه پا و پريدن حيوان زمان واكنش در فواصل زماني قبل از تيمار، 15، 30، 45 و 60 دقيقه پس از تيمار عصاره ثبت گرديد. در آزمون اسيد استيك، درد به وسيله تزريق اسيد استيك القا گرديد. تعداد انقباضات شكمي پس از تزريق اسيد استيك شمارش گرديد. فعاليت ضددردي به صورت مهار انقباضات شكمي ارايه گرديد. داده‌ها با آزمون آماري آناليز واريانس يك طرفه تجزيه و تحليل شدند. يافته‎ها: عصاره گياه فقط فاز ثانويه درد القا شده به وسيله تست فرمالين را كاهش داد(05/0 > p). عصاره گياه موجب كاهش انقباضات شكمي ايجاد شده به وسيله اسيد استيك شد(05/0 > p). در تست صفحه داغ، عصاره اتانولي قادر به افزايش آستانه درد در مدت زمان 60 دقيقه نبود. نتيجه‎گيري: گياه مريم گلي پنبه‌اي داراي اثر ضددردي در موش‎هاي كوچك آزمايشگاهي مي‎باشد، ولي به منظور روشن شدن مكانيسم عمل اثر ضددردي عصاره اتانولي اين گياه تحقيق بيشتري مورد نياز است.

Background & aim: Herbal medicine has been used to relieve pain around the world for many years. The aim of this study was to evaluate the analgesic effect of ethanol extract on the aerial parts of Salvia aethiopis in NMRI mice. Methods: In the present experimental study, 126 mice (NMRI) were randomly selected and used for formalin, hot plate and acetic acid test. In every experiment there were seven groups of six mice.The rats were administrated with Salvia aethiopis extract at concentrations of (1, 10, 50 and 100 mg/kg body wt.) or morphine at concentration of (10 mg/kg body wt.) as the standard drug. The intact animals were used as controls and the control group was treated with saline. In the formalin test, formalin was injected into the dorsal surface of the right paw. The animals were observed for 45 min after injection of formalin and pain scores were recorded. After formalin injection, the pain rated from 0 to 5 min (early phase) and 15-45 min (second phase) were counted. In hot plate test, rats were placed on an aluminum hot plate kept at a temperature of 55 ± 0.5°C for a maximum time of 30 s. Reaction time was recorded when the animals licked their fore and hind paws and jumped at 0 and 15, 30, 45 and 60 min after intraperitoneal administration of the extract. In acetic acid experiment, the induced pain was counted by acetic acid administration. The number of abdominal constrictions induced by acetic acid were subsequently counted. The analgesic activity of the abdominal contractions were inhibited. The data were analysis by of one-way ANOVA test. Results: The results showed that the extract decreased only the second phase of formalin-induced pain (p < 0.05). the extract reduced the cramps induced by acetic acid (p < 0.05). In the hot plate test, the ethanolic extract was able to increase the pain threshold during 60 min. Conclusion: The present data indicated that this plant had an antinociceptive effect on the mice, but more research is needed to clarify the mechanism of action of the analgesic effect of ethanolic extract of Salvia aethiopis. Key words: Analgesia, Mice, Pain, Salvia aethiopis