تاثير خشكساليها بر تخريب پوشش گياهي منطقه سيستان

Drought effects on vegetation degradation of Sistan

امروزه استفاده از سامانههاي اطلاعات جغرافيايي و تصاوير ماهواره‌اي از جايگاه ويژه‌اي در مطالعات مربوط به منابع طبيعي و محيط زيست برخوردار است. مقايسه تصاوير بدست‌آمده از يك دوره زماني مشخص مي‌تواند روند تغييرات هر منطقه را نشان دهد. منطقه سيستان در جنوب شرقي ايران شاهد چندين دوره خشكسالي در طي قرن اخير بوده و خشكسالي سالهاي 1999 تا 2006 را مي‌توان وخيم‌ترين شرايط خشكي در طي 600 سال گذشته عنوان نمود، كه آثار زيست محيطي، اقتصادي و اجتماعي زيادي را به دنبال داشته است. در اين تحقيق با استفاده از تصاوير سنجنده TM سال 1998 كه مربوط به زمان قبل از خشكسالي بوده و نيز تصاوير سنجنده ETM+ سال 2002 كه در زمان خشكسالي برداشت شده است، تغييرات پوشش گياهي سيستان به كمك شاخص گياهي WDVI (Weighted Difference Vegetation Index) مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه سطح پوشش گياهي سيستان از 101 هزار هكتار در سال 1998 به 24 هزار هكتار در سال 2002 كاهش يافته كه عمدتاً كاهش در سطح اراضي زراعي و حذف كشت و كار بوده و احيا پوشش گياهي منحصر به مناطقي نظير چاه نيمه، نياتك، قرقري و مراتع قرق شده لورگ باغ به‌صورت جنگلهاي دست‌كاشت و مناطق حفاظتي بوده است. واژه‌هاي كليدي: خشكسالي، سيستان، WDVI، پوشش گياهي، TM، ETM+

Nowadays, using GIS and satellite images has a special place in the studies of natural resources and environment. Comparison of the images of a specified time period can show the trends in each region. Sistan region in southeastern Iran has witnessed several periods of drought over the past century, and droughts between 1999 and 2006 are considered as the most severe drought over the past 600 years, having many environmental, economic and social impacts. In this study, vegetation changes in Sistan were examined by Weighted Difference Vegetation Index (WDVI) using Landsat TM images of 1998, corresponding to the time before drought and also ETM+ Images of 2002 during the drought. Results showed that the area of vegetation in Sistan reduced from 101 thousand hectares in 1998 to 24 thousand hectares in 2002, mainly due to the loss of arable land and removal of the cultivation. Vegetation restoration was limited to the areas such as Chah Nimeh, Niatak, Qurqory, and ungrazed rangelands of Lorge-bagh as man-made forests and protected areas. Key words: drought, Sistan, WDVI, vegetation cover, TM, ETM+